Jaarverslag 2016

Hoofdstuk 1: Financieel beeld

Het resultaat voor bestemming over 2016 bedraagt 53,6. miljoen euro positief.  Dit resultaat bestaat uit diverse afwijkingen die in de rekening per programma zijn toegelicht. De belangrijkste resultaten betreffen:

Aanvulling voorziening APPA

-1,0

Invoering IKB

-5,2

BCF

-1,0

Nominale ontwikkelingen

1,3

Gemeentefonds

4,0

Dividend

1,1

Outsourcing ICT

0,6

Flankerend beleid

0,4

Noordelijk Belastingkandoor (NBK)

0,4

Kapitaallasten

0,9

RSP

0,8

Vervroegde aflossing (leningen RBS)

-2,7

Vrijval Voorziening Verkoop Vennootschap BV

1,0

Saldo financieringsfunctie

1,5

Gresco

0,3

Gebiedszaken

1,0

Akkoord van Groningen

0,2

Veiligheidsregio

0,4

Taakstelling

-0,9

Belastingen en Leges

-0,4

Grondzaken

-1,5

De Held III verliesvoorziening

5,1

SIV

1,0

Budget Knoop Groningen

9,4

Bovenwijkse voorzieningen

-1,8

Vrijval bijdrage project Terreinwinst

0,3

Bijdragen naar beklemde reserve

30,7

Bijdrage Zuidelijke Ringweg

0,5

Opschonen Werken Derden / OHW

-0,4

Parkeren

1,5

Groot onderhoud openbare ruimte

0,4

Extra Beleid

7,9

Bed, Bad en Brood

-2,1

Vrouwenopvang

0,2

WMO / VSD

-3,1

Leerlingvervoer

0,5

Bijzondere bijstand

-1,8

Loonkostensubsidie / Buig

-1,9

ESF

0,7

SW Omzet detachering

-0,6

SW Begeleid werken

0,2

SW Omzet SW bedrijf

0,1

SW Sectorplannen

0,4

Participatiebudget

0,9

Individuele Studietoeslag

0,4

Regionaal Werkbedrijf

0,5

Overig

3,6

Totaal resultaat rekening 2016

53,6

TOELICHTING

Aanvulling voorziening Wethouder pensioenen (N 1,0 miljoen euro)
In 2016 is de rekenrente voor de pensioenen verder gedaald. Hoe lager de rente, hoe minder het gereserveerde kapitaal aangroeit, hoe meer kapitaal er moet worden gereserveerd om aan de toekomstige pensioenverplichtingen te kunnen voldoen. De gehanteerde pensioenleeftijd is wettelijk naar 67 jaar verhoogd. Als resultaat van deze ontwikkeling moesten wij in 2016 de voorziening Pensioenen wethouders met 1,3 miljoen euro verhogen. In de begroting was rekening gehouden met 300 duizend euro.

Invoering individueel keuzebudget (N 5,2 miljoen euro)
Vanaf 1 januari 2017 wordt het Individueel Keuzebudget (IKB) ingevoerd. Hierdoor wordt de opgebouwde vakantietoeslag over de maanden juni t/m december 2016 in 2016 als loonkosten verantwoord. Dat betekent dat in 2017 niet 12 maar 19 maanden vakantietoeslag wordt uitbetaald. Dit leidt tot een incidentele last van 5,2 miljoen euro.

BTW-compensatiefonds (BCF) (N 1,0 miljoen euro)
In de begroting 2016 is rekening gehouden met extra investeringen, met name in de riolering. In de realisatie blijkt het investeringsvolume dit jaar door vertraging daarbij achter te blijven. De vertraging ontstaat door inspraak- en bezwaarprocessen, meeliften door nutsbedrijven en langere voorbereidingstijd (Diepenring) en levert een nadeel van 994 duizend euro op. Daarnaast is er een voordeel van 107 duizend euro op doorgeschoven BTW van de VNG en de Groninger Archieven. Tenslotte is er een nadeel van 89 duizend euro op de BTW voor het P-budget doordat er een terugloop is in het aantal participatietrajecten.

Nominale compensatie (V 1,3 miljoen euro)
De nominale ontwikkelingen (loon- en  prijsontwikkelingen) over 2016 stellen we ten opzichte van de begroting 2016 neerwaarts bij. De nominale compensatie over 2016 bedraagt 2,2%. In de primitieve begroting 2016 gingen we uit van een nominale compensatie van 2,7%. Dit betekent een daling van 0,5%. Dit leidt tot een structureel voordeel van 1,3 miljoen euro vanaf 2016.  

Gemeentefonds (V 3,9 miljoen euro)
De algemene uitkering is 4,1 miljoen hoger uitgevallen dan we verwachtten, 0,2 miljoen wordt verantwoord bij onder het resultaat WMO/VSD). Het voordeel van 3,9 miljoen euro wordt voor met name veroorzaakt door plaatselijke ontwikkelingen in aantal inwoners, klantenpotentieel e.d., (1,5 miljoen euro),  enkele voordelen in de integratie- en decentralisatie uitkeringen  (0,9 miljoen euro), positieve bijstelling accres (0,5 miljoen euro) en hogere vaststelling van het aantal lagere inkomens (0,5 miljoen euro).

Dividend (V 1,1 miljoen euro)
Op de dividenduitkeringen valt voor 2016 een voordeel te noteren van 1,1 miljoen euro. Van Enexis en de BNG zijn vanwege hogere rendementen hogere dividenduitkeringen ontvangen dan geraamd. Dit voordeel bedraagt 631 duizend euro. Het voordeel op de teruggave van dividendbelasting over 2014 en 2015 bedraagt 435 duizend euro. Bij de invoering van de Vennootschapsbelasting in 2016 werd er van uitgegaan dat er geen dividendbelasting meer zou mogen worden teruggevraagd. Uit een memorie van antwoord bij kamervragen hierover blijkt dat dit bij Enexis toch is toegestaan.

Outsourcing ICT (V 0,6 miljoen euro)
In verband met de voorgenomen Outsourcing zijn extra incidentele kosten gemaakt, bijvoorbeeld om de huidige staat van het ICT-landschap te monitoren. Het voordeel ontstaat doordat de Europese aanbesteding voor de outsourcing van generieke ICT  later is gestart dan aanvankelijk gepland. Een deel van de kosten is daardoor niet in 2016 gemaakt, maar zullen in 2017 gemaakt worden. Daarnaast is het beschikbare budget voor de uitvoering van de projecten voor de standaardisatie en rationalisatie van ons applicatielandschap beperkt besteed, omdat het traject van het definiëren van projecten nog niet volledig is afgerond.

Flankerend beleid (V 0,4 miljoen euro)
Doordat het aantal nieuwe herplaatsers lager is dan verwacht zijn de kosten voor flankerend beleid lager uitgevallen.

Implementatiekosten Noordelijk Belastingkantoor (NBK) (V 0,4 miljoen euro)
In 2017 starten we met de belastingsamenwerking met de noordelijke waterschappen in de vorm van de oprichting van een gezamenlijk Noordelijk Belastingkantoor. Ter voorbereiding daarop zijn in 2016 incidentele middelen beschikbaar gesteld. Die voorbereiding ligt op koers.  Het implementatietraject loopt over de jaargrens heen, waardoor nog niet alle voorbereidingskosten zijn gemaakt. Hierdoor is er sprake van een incidenteel voordeel van 368 duizend euro. De besteding hiervan vindt plaats in 2017.

Kapitaallasten (V 0,9 miljoen euro)
Het voordelige resultaat van de kapitaallasten komt voornamelijk doordat geplande investeringen  niet geheel zijn afgerond. Ook hebben wij bij de nieuwbouw van Duinkerkenstraat gerekend met de kapitaallasten voor ongeveer 9 maanden, maar door vertraging is het gebouw pas begin oktober in gebruik genomen. Daarnaast hebben we in verband met de voorgenomen outsourcing van ICT investeringen waar mogelijk uitgesteld.

Infrastructurele maatregelen Regio Specifiek Pakket (V 0,8 miljoen euro)
De bijdragen van de gemeente voor het Regio Specifiek pakket (RSP) en het project Spoorzone zijn gebaseerd op prijspeil 2007/2008. Er zijn afspraken gemaakt over welk rentepercentage gehanteerd wordt voor de nog te vergoeden rente over de bijdragen. De rentevergoeding is voor bijdrage RSP 1,2 miljoen euro te hoog en voor bijdrage project Spoorzone 0,4 miljoen euro te laag ingeschat. Per saldo een incidenteel voordelig resultaat van 0,8 miljoen euro.

Vervroegde aflossing lening Royal Bank of Scotland (N 2,7 miljoen euro)
Het college heeft ingestemd met de afkoop van een lening bij de Royal Bank of Scotland. Over de gehele looptijd 2017-2021 levert dit een incidenteel rentevoordeel op van 300 duizend euro. De kosten voor de afkoop bedragen 2,968 miljoen euro aan vooruit te betalen rente. Dit levert voor 2016 een incidenteel nadeel op wat zal worden verrekend met de algemene reserve. Over de jaren 2017-2021 zal de vrijval door de afkoop voor in totaal hetzelfde bedrag weer aan deze reserve worden toegevoegd.

Vrijval Voorziening Verkoop Vennootschap BV (V 1,0 miljoen euro)
Bij de verkoop van Essent aan RWE in 2009 is overeengekomen om een deel van de verkoopprijs niet direct uit te betalen aan de verkopende aandeelhouders maar te reserveren voor mogelijke claims van de koper. De finale afwikkeling levert Groningen een incidenteel voordeel op van 1,0 miljoen euro.

Saldo financieringsfunctie (V 1,5 miljoen euro)
Korte mismatchfinanciering (V 584 duizend euro)
We hebben een gedeelte van de lange vermogensbehoefte kunnen financieren tegen een negatieve rente, terwijl we het rentetarief voor nieuwe leningen hebben begroot op 2,35%. Dit levert, na aftrek van de in de begroting opgenomen taakstelling van 1,068 miljoen euro, een voordeel op van 584 duizend euro.

Renteresultaat leningenportefeuille (V 370 duizend euro)
We hebben in 2016 voor in totaal 30 miljoen euro aan nieuwe leningen afgesloten. Dit is een gemiddelde omvang van 15 miljoen euro. De nieuwe leningen hebben we kunnen afsluiten tegen gemiddeld 1,40% in plaats van 2,35%. We realiseren daarmee een rentevoordeel van 142 duizend euro. Op de leningenportefeuille zijn er daarnaast nog voordelen behaald door onder andere renteherzieningen.  Deze tellen op tot 228 duizend euro voordeel.

Korte geldleningen (V 165 duizend euro)
Het afsluiten van korte geldleningen levert een voordeel van 165 duizend euro op.

Overig (V 334 duizend euro)
Overige voor-en nadelen binnen de financieringsfunctie tellen op tot een voordeel van 334 duizend euro.

Energielasten Gresco (V 0,3 miljoen euro)
Door het uitvoeren van energiebesparende maatregelen zijn een aantal besparingen gerealiseerd in 2016. Dit heeft geresulteerd in een voordeel van 175 duizend euro op de lasten. Tevens is een voordeel behaald als gevolg van voordelige verrekening oude jaren (V 166 duizend euro baten).

Gebiedszaken (V 1,0 miljoen euro)
Het resultaat op gebiedszaken bedraagt 954 duizend euro. Dit bestaat voor 720 duizend euro uit direct resultaat op het programma gebiedszaken. Dit is ontstaan door vertraging van de besteding van middelen bij de accommodatieontwikkeling Oosterparkwijk, dit  levert een voordeel op van 400 duizend euro. Bij Coenderspark levert dit een voordeel op van 300 duizend euro. Daarnaast bestaat het resultaat voor 234 duizend euro uit de bijdrage uit het SIV-deelbudget Selwerd maar nog niet is ingezet voor het programma gebiedszaken.

Akkoord van Groningen/City of talent 2020 (V 0,2 miljoen euro)
Onder de paraplu van de campagne Groningen City of Talent, hebben we  in 2016  het programma International Groningen ontwikkeld met als doel om internationals in Groningen steviger en vriendelijker te verankeren in de Groningse stad en regio met al haar voorzieningen.  De uitvoering van de projecten binnen dit programma, met name de communicatieprojecten, zijn vanwege externe oorzaken vertraagd en  zullen naar verwachting in 2017 worden uitgevoerd.  

Veiligheidsregio Groningen (V 0,4 miljoen euro)
Door groot onderhoud aan het gemeentefonds wijzigt de bijdrage van de gemeente Groningen aan de Veiligheidsregio. Hierdoor daalt de bijdrage van de gemeente Groningen in 2016 met 423 duizend euro.

Taakstelling (N 933 duizend euro)

Deze taakstelling komt voort vanuit 2015 en heeft te maken met het voortijdig uit de begroting halen van de lasten voor een aantal panden die betrekking hebben op de ontvlechting naar aanleiding van de vorming van het Shared Service Centrum.

Dit nadeel wordt voor het grootste deel veroorzaakt door een nadeel op de OZB van 0,8 miljoen euro. De belangrijkste oorzaak hier van is de afhandeling van bezwaarschriften, waaronder de twee Groningse ziekenhuizen.  Daarnaast zijn er een aantal voor- en nadelen op o.a. bouwleges, belastingen en logiesbelasing. Per saldo een resultaat van 400 duizend voordelig. Een uitgebreide toelichting op belastingen en leges is opgenomen  in de paragraaf Lokale Heffingen.

Grondzaken (N 1,5 miljoen euro)
Dit resultaat bestaat uit een 10-tal onderdelen:
Resultaat grondexploitaties  N 2,4 miljoen euro
De jaarlijkse herziening van de grondexploitatie heeft geleid tot een verlies op de eindwaarde van 2 complexen. Het betreft de Grexen Kemkesberg (Lasten N 900 duizend euro) en Westpoort (Lasten  N 1,457 miljoen euro). Op grond van BBV-richtlijnen moet  dit voorzienbare verlies direct worden genomen en in de   jaarrekening worden verwerkt. Dit resultaat maakt onderdeel uit van het totale resultaat op grondzaken.

Aan- en verkoop vastgoed V 2,2 miljoen euro
Het betreft de aan- en verkoop van een pand aan de H L Wicherstraat (lasten N 1,334 miljoen euro en baten V 1,334 miljoen euro), een grondverkoop in Hoogkerk ( V 1,891 miljoen euro) een grondverkoop aan de Gdanskweg (V 496 duizend euro) en de overdracht Helperwestsingel (N 225 duizend euro).

Rente en Exploitatie NIEGG  V 0,4 miljoen euro
Betreft een voordelig resultaat op niet in exploitatie genomen gronden van per saldi 401 duizend euro. De lasten vallen 1,007 miljoen euro lager uit dan begroot en de baten zijn 606 duizend euro lager.

Beheer binnenbezittingen N 0,4 miljoen euro
Dit betreft het beheer en de verhuur in bezit zijnde panden en terreinen. De lasten vallen 285 duizend euro hoger uit dan geraamd en de baten zijn 115 duizend lager als geraamd.

Exploitatie Suikerunie V 0,1 miljoen euro
in de begroting 2016 is een tekort op de exploitatie van Suikerunie opgenomen. Het werkelijk tekort op de exploitatie bedraagt 1,463 miljoen euro. de lasten vielen 138 duizend euro lager uit dan begroot en de gerealiseerde baten zijn 1 duizend euro lager.

Resultaat grondexploitatie CiBoGa N 1 miljoen euro
Betreft het resultaat op de grondexploitatie CiBoGa in 2016. Na overleg met de accountant is overeengekomen dat 1 miljoen resultaat op grondexploitatie CiBoGa wordt genomen.

Erfpacht V 0,2 miljoen euro
Binnen de exploitatie van de erfpachtterreinen is een voordeel van 202 duizend euro in de lasten (rente en capaciteitsinzet) en een voordeel van 43 duizend euro in de baten (pachten en verkoop), per saldo een voordeel van 245 duizend euro.

Resultaat grondexploitatie Driehoek Peizerweg N 0,3 miljoen euro
Betreft het resultaat op de grondexploitatie Driehoek Peizerweg in 2016. Na overleg met de accountant is overeengekomen dat 349 duizend euro resultaat op grondexploitatie Driehoek Peizerweg wordt genomen.

Grondzaken V 0,1 miljoen euro
Betreft een resultaat op plankostencomplexen van 125 duizend euro voordeel in relatie tot de reserve Grondzaken.

Nadeelcompensatie N 0,4 miljoen euro
Naar aanleiding van een verzoek om nadeelcompensatie op grond van de Algemene Nadeelcompensatie Verordening Gemeente Groningen is ons door Stichting Adviesbureau Onroerende Zaken geadviseerd om een vergoeding nadeelcompensatie inclusief wettelijke rente uit te keren van 411 duizend euro. Genoemde nadelig resultaat maakt onderdeel uit van het totaal resultaat grondzaken. Het betreft actief grondbeleid.      

Stedelijk Investeringsfonds (SIV)  Voorziening de Held III (V 5,146 miljoen euro)
Voor de ontwikkeling van de Held III is medio 2009 een voorziening getroffen ter hoogte van het verwachte nadeel op de exploitatie respectievelijk aanleg van de openbare ruimte in het plan.  Deze voorziening is in mindering gebracht op de boekwaarde van de gronden de Held III.  De gronden voor de ontwikkeling van de Held III maken onderdeel uit van de strategische grondvoorraad. Met ingang van 1 januari 2016 is de regelgeving  gewijzigd voor de waardering van de strategisch Grondvoorraad. Doordat de gronden een negatieve boekwaarde hebben moet in ieder geval een deel van de voorziening gesplitst worden.  Doordat nog ongewis is of de ontwikkeling van de Held III doorgaat, stellen we  voor om deze voorziening in zijn geheel onder te brengen in het Stedelijk Investeringsfonds.  De middelen worden gelabeld voor dit doel zolang er geen duidelijkheid is over de gronden de Held III of uiterlijk 31 december 2019 als de waardering van de gronden (marktwaardetoets) De Held III bepaald moet worden.  

SIV (V 1,0 miljoen euro)
Het totale resultaat bedraagt 1,015 miljoen euro voordelig. Dit bestaat uit een groot aantal onderdelen, verdeeld over meerder programma’s. In de programmarekening komt dit deel uitgebreid aan bod. Bij de begroting 2017 heeft uw raad een motie aangenomen waarin u het college verzoekt een kader vast te stellen over hoe om te gaan met de SIV middelen. Dit kader kunt in het tweede kwartaal van 2017 tegemoet zien. In overzicht nummer 7 ziet u een overzicht met daarop de SIV projecten, voorzien van het jaar van uitvoering en de begrote bedragen.

Budget Knoop Groningen (V 9,4 miljoen euro)
Een tweetal resultaten hebben hun oorsprong in het feit dat de administratieve afhandeling over de jaargrenzen heen verloopt. Per saldo levert dit bij de gemeenterekening een voordeel op van 9,4 miljoen euro:

Groningen Spoorzone (V 14,9 miljoen euro)
De provincie Groningen is risicodragend verantwoordelijk voor de uitvoering van de Groningen Spoorzone en heeft eerder een budget beschikbaar gesteld voor de 'Knoop Groningen' van 234,5 miljoen euro. In dit bedrag is rekening gehouden met een gemeentelijke bijdrage van 14,9 miljoen euro. De uitbetaling van deze gemeentelijke bijdrage aan de provincie is opgenomen in de begroting 2016. Echter de uitbetaling hiervan heef in 2016 niet plaatsgevonden.  Het bedrag dient echter beschikbaar te blijven voor de 'Knoop Groningen'.

Aankoop pand PostNL (N 5,5 miljoen euro)
Het pand van PostNL is aangekocht via de strategische Grondbank 1, voor een bedrag van 7,45 miljoen euro. Het pand is nodig zodat er in plaats van een lange tunnel, een korte tunnel onder het spoor kan worden gerealiseerd. Deze investering wordt verrekend met de bijdrage van de gemeente Groningen ad 5,5 miljoen aan het budget Spoorzone Groningen (gefinancierd uit het budget Raamwerk Regiorail). Binnen dit project wordt de bijdrage 5,5 miljoen gefinancierd uit de besparing tussen de kosten van een lange tunnel en de korte tunnel. Hiermee is de koopsom in zijn totaliteit gedekt. Echter nog niet administratief afgewikkeld in 2016, waardoor er in 2016 hier een nadeel ontstaat van 5,5 miljoen euro. Dit wordt in 2017 ingebracht in het project Spoorzone, zodat een en ander weer glad loopt.

Activering bovenwijkse voorzieningen (N 1,8 miljoen euro)
Op 17 december 2014 heeft de raad besloten tot een stelselwijziging, waarbij investeringen in de openbare ruimte met een maatschappelijk nut in een grondexploitatie worden geactiveerd en daarna worden afgeschreven op basis van de verwachte toekomstige levensduur.  In 2016 zijn er meer investeringen in bovenwijkse voorzieningen geactiveerd, zoals de Berlage- en de Sontbrug dan we aan kapitaallasten in de begroting 2016 hadden opgenomen. Dit leidt tot een nadeel van 1,256 miljoen euro. Het gaat om een bijzonder resultaat. Daarnaast is er een nadelig rente resultaat van 528 duizend euro.

Vrijval bijdrage project Terreinwinst               V 0,3 miljoen euro

Binnen het project Terreinwinst was sprake van eigen middelen. Een bedrag van 268 duizend euro valt vrij in het resultaat, het gaat hierbij om een afgesloten project waarvoor deze middelen niet meer nodig zijn (Terreinwinst).

Bijdragen naar beklemde reserve                        V 30,7miljoen euro

In de Materiele Vaste Activa (MVA) was in een aantal gevallen sprake van een negatieve boekwaarde ultimo 2016. Deze negatieve boekwaarden zijn ontstaan doordat bijdragen in de MVA ingeboekt zijn terwijl er nog niet voor datzelfde bedrag aan kosten is gemaakt. Onze accountant stelt dat het formeel juist is, en volgens ons ook zuiverder, om de eigen middelen die in deze projecten zijn ingeboekt over te boeken naar de creditzijde van de balans en op te nemen in een beklemde reserve. Dit kan technisch bij de jaarrekening door eerst het resultaat te nemen, en dit vervolgens via een bestemmingsvoorstel te storten in een beklemde reserve, waaruit de toekomstige kapitaallasten worden gedekt. Hiertoe is een bestemmingsvoorstel opgenomen in het raadsvoorstel. Het gaat hierbij om bijdragen uit de volgende projecten:

(bedragen x 1.000)

Grote Markt

23.957

Winschoterdiep

841

Zuidelijke ringweg

200

Maatregelen A-kwartier

229

Herinrichting Boterdiep-Bloemstraat

229

Reitdiep

173

Kleine  verkeersmaatregelen

270

Ov-as Busstation CS

564

Fietsstrategie

350

Transferium Hoogkerk

2.207

Verkeer&Parkeer Van Lenneplaan

335

Speelvoorzieningen

256

Bessemoer

1.045

30.655

Bijdrage Zuidelijke Ringweg                  V 0,5 miljoen euro
Bij de jaarrekening 2014 is 600 duizend euro beschikbaar gesteld voor de plankosten Zuidelijke Ringweg. Dit ter dekking van de tariefverschillen c.q. niet door de ZRW gefinancierde kosten. Dit saldo is destijds toegevoegd aan de rekening-courant ZRW, die destijds onderdeel was van het onderhanden werk. Met ingang van 2016 is deze administratieve verwerkingswijze niet meer mogelijk. Per 31 december 2016 bedraagt het saldo  520 duizend euro.  

Opschonen Werken Derden / OHW               N 0,4 miljoen euro

Binnen de balans hadden wij in de categorie Voorraden een  post onderhanden werk (OHW). Dit betreft werk wat wij voor derden uitvoeren en daar ook in rekening brengen. Volgens de regelgeving mogen wij dit niet langer presenteren onder voorraden. Naar aanleiding hiervan zijn deze posten elders op de balans onder gebracht en heeft er tegelijkertijd een opschoonactie plaatsgevonden van posten die niet meer inbaar zijn. Dit heeft geresulteerd in een nadeel van 434 duizend euro. Dit betreft een 15-tal projecten

Parkeren (V 1,5 miljoen euro)
Het resultaat op het parkeerbedriijf bestaat uit de volgende onderdelen:
Fiets parkeren (N 152 duizend euro)
De beheerskosten van het parkeren van fietsen in stallingen Stationsgebied zijn hoger geweest in 2016 dan begroot. Hierdoor is een nadeel van 152 duizend euro ontstaan.

Parkeren (V 1,6 miljoen euro)
De lasten vallen per saldo 818 duizend euro lager uit. Voor de P&R terreinen en de buurtstallingen zijn minder kosten gemaakt voor met name uitbesteed werk. Voor parkeerhandhaving (straat parkeren) is extra inzet gepleegd en zijn meer kosten voor het beheer van de parkeergarages gemaakt.

De baten vallen per saldo 805 duizend euro hoger uit ten opzichte van de begroting 2016. Het positieve resultaat wordt enerzijds veroorzaakt door een sterke stijging van de inkomsten uit het straat parkeren in verband met de parkeerautomaten Card Only, de uitbreiding van betaald parkeren (waaronder parkeren op zondag), parkeerhandhaving en een daling van de inkomsten gehandicaptenparkeerkaart. Anderzijds door meer inkomsten uit parkeergarages (Boterdiep en Damsterdiep) en minder inkomsten uit buurtstallingen en P+R.

Groot Onderhoud openbare ruimte (V 0,4 miljoen euro)
In 2016 zijn de projecten de Hoogte (reconstructie van wegen infrastructuur), Reddingiusweg (herplant bomen) en Enexis Trafostations vertraagd. Hierdoor is een voordelig resultaat ontstaan van 417 duizend euro.

Vrijval Extra Beleid   ( V 7,9  miljoen euro)
Jaarlijks ontstaat in de rekening een resultaat onder beschikbare middelen omdat extra beleid niet (geheel) wordt uitgegeven. In principe dienen de beschikbare incidentele middelen extra beleid binnen twee jaar te worden besteed. Het voordeel op vrijval van incidenteel beleid bedraagt in 2016 3 miljoen euro en betreft:

Groot onderhoud

Kinderboerderijen

250

V

Interne plankosten ZRW

527

V

Gladheid gele stenen

150

V

Stijging Proceskosten WOZ

86

V

Frictiekosten

941

V

Extra Trainees

475

V

Noordelijk Scheepvaartmuseum

100

V

Veiligheidsgelden

197

V

Programma Basis- kernregistratie

218

V

Computers voor Minima

7

V

2.951

V

Daarnaast is sprake van incidentele vrijval van structureel beschikbaar gesteld extra beleid. In 2016 is 4,9 miljoen euro van het structureel beschikbare beleid nog niet ingezet. Het gaat om:

Uit 2005 t/m 2010

Grote Markt

995

V

Uit 2013

Bereikbaarheid

1400

V

Uit 2015

Schuldhulpverlening

70

V

Uit 2015

Thema bewegen

95

V

Uit 2015

Thema Leren

352

V

Uit 2015 t/m 2016

Ruil incidenteel / structureel

367

V

Uit 2016

Nieuw Economisch Programma

686

V

Uit 2016

Onderhoud Papiermolen

128

V

Uit 2016

Actualisatie tekort WIMP

350

V

Uit 2016

Geothermie

150

V

Uit 2016

Extra kleedkamers sportpark Corpus den Hoorn

35

V

Uit 2016

Bouw sportcentrum Europapark

300

V

4928

V

Bed, Bad en Brood (N 2,0 miljoen euro)
Vanwege langdurige onderhandelingen over het bestuursakkoord Bed Bad en Brood en het uiteindelijke opzeggen van het bestuursakkoord door het kabinet, hadden we vooralsnog geen dekking in 2016 voor de kosten van de opvang voor uitgeprocedeerde asielzoekers.
De ontvangst van de vergoeding verwachten we bij de meicirculaire 2017. Deze vergoeding verwerken we in de begroting 2017. Voor het jaar 2016 hebben we het tekort op Bed, Bad en Brood alsnog kunnen dekken door vrijval op subsidiebudgetten van 1,6 miljoen, verantwoord in de programma’s 3 en 4, en door overige vrijval van 0,5 miljoen binnen Maatschappelijke Opvang.  U bent hierover via onze brief aan uw raad van 14 december 2016  ‘Stopzetten bestuursakkoord’  geïnformeerd.

Vrouwenopvang (V 0,2 miljoen euro)
Voor de opvang van slachtoffers van geweld in huiselijke kring ontvangt Groningen als centrumgemeente Vrouwenopvang middelen. Een deel hiervan valt bij de rekening vrij vooral door extra ontvangen middelen bij de septembercirculaire.

WMO / VSD (N 3,1 miljoen euro)
Voor het kunnen opvangen van het risico vernieuwing Sociaal Domein is het resultaat WMO / VSD door uw raad als bijzonder resultaat benoemd. Dit betreft de resultaten op WMO oud en nieuw (waaronder Beschermd Wonen en Jeugd.
Voor het opvangen van schommelingen in de uitvoering van zowel jeugd als WMO oude en nieuwe taken is de bestaande reserve WMO bij de jaarrekening 2015 verbreed naar de reserve WMO / VSD.  

Het nadeel van 3,1 miljoen euro op de WMO / VSD budgetten is als volgt opgebouwd:

Algemene voorziening Huishoudelijke Hulp (V 3,8 miljoen euro)
Met ingang van 2016 is de verstrekking van lichte huishoudelijke hulp omgezet van een maatwerkvoorziening naar een algemene voorziening. Deze komt naast de algemene voorziening voor was- en strijkservice, die reeds in 2015 van start is gegaan. In de begroting is voor beide algemene voorzieningen samen 4,5 miljoen euro beschikbaar. Daarnaast is in 2015 en 2016 2,8 miljoen euro incidenteel beschikbaar in de vorm van HHT-gelden. Deze incidentele gelden zijn door de staatssecretaris vrijgemaakt om de gevolgen van de rijksbezuinigingen op de huishoudelijke hulp tijdelijk te verlichten. Het voordeel op de algemene voorziening Huishoudelijke Hulp wordt voor het grootste deel verklaard door een lagere indicatiewaarde en een lager verzilveringspercentage  bij de Zorg In Natura (ZIN). In 2016 zijn we gestart met een onderzoek naar deze doelgroep om te kijken of het niet gebruik van wel geïndiceerde HH leidt tot schrijnende situaties zodat we daar eventueel extra middelen voor kunnen inzetten.  

Het voordeel op de algemene voorziening huishoudelijke hulp hangt deels samen met een overschrijding van de kosten van maatwerk ZIN 18+ lichte ondersteuning. Bij het vaststellen van het budget voor de algemene voorziening, werd ervan uitgegaan dat vrijwel iedereen die in 2015 HH1 (huishoudelijke hulp zonder regie) had, zou overgaan naar de algemene voorziening. In de praktijk bleek  dat dat de algemene voorziening niet in al die situaties volstond De omstandigheden en (dus) de zorgbehoefte van een deel van de gebruikers van huishoudelijke hulp zijn in de loop van het jaar gewijzigd. Daar waar dit zich voordeed hebben wij opnieuw geïndiceerd en op basis daarvan het aantal uren verhoogd en/ of een zwaardere vorm van regie aangeboden. Als gevolg hiervan is een deel van de gebruikers van de algemene voorziening overgegaan naar de maatwerkvoorziening huishoudelijke hulp. Daarnaast heeft een deel van de inwoners met een indicatie voor de algemene voorziening gekozen daar geen gebruik meer van te maken en in plaats daarvan bijvoorbeeld het eigen netwerk in te zetten voor de benodigde ondersteuning.

WMO begeleiding (N 5,4 miljoen euro)
Het nadeel ontstaat voor het grootste deel doordat er hogere zorguitgaven zijn voor ZIN 18+. De indicatiewaarde is gestegen. Zoals hiervoor al is aangegeven, hangt dit samen met de Algemene voorziening Huishoudelijke Hulp. Daarbovenop komen nog de kosten voor de landelijk werkende instellingen voor zintuigelijke beperkingen. In zijn totaliteit levert dit een nadeel op van 6,3 miljoen euro. Bij PGB 18+ is er sprake van een voordeel van 0,9 miljoen euro. Hier is sprake van een lager verzilveringspercentage.

Eigen bijdrage Wmo (N 0,4 miljoen euro)
Op grond van de meest recente informatie van het CAK blijkt een gewijzigde verdeling van de eigen bijdragen voor Wmo en BW. Dat pakt voor onze gemeente ongunstiger uit dan waar we bij de begroting rekening mee hielden: we zien een daardoor een extra nadeel op de eigen bijdragen Wmo van ruim 900 duizend euro. Dankzij na-ontvangen eigen bijdragen, met name over 2014, ter hoogte van 400 duizend euro blijft het eindsaldo beperkt tot 440 duizend euro nadelig.

Beschermd Wonen (V 3,3 miljoen euro)
De gemeente Groningen voert de centrumregeling beschermd wonen uit voor de regio in de vorm van een lichte Gemeenschappelijke Regeling. We verwachten in 2016 een bedrag van 9,7 miljoen euro over te houden op dit budget voor de hele regio. Het resultaat wordt verdeeld op basis van inwonertallen. Het Groninger aandeel bedraagt hierin 34,4% (3,3 miljoen euro). Dit resultaat is vooral ontstaan door het vervallen van een incidentele risicobuffer. Uit extern onderzoek is gebleken dat deze risicobuffer niet nodig is. Daarnaast blijft als gevolg van de wijziging in de verdeling eigen bijdragen Wmo en BW een voordeel van 300 duizend euro over voor de gemeente Groningen.

Wij Teams (N 0,8 miljoen euro)
Voor de ontwikkeling en implementatie van de WIJ-Teams hebben we tijdelijk een aantal projectleiders en ondersteuners aangesteld. Deze ondersteuningsstructuur richt zich op het vormgeven van de directe werkprocessen, waarvan we de extra kosten voor de jeugdhulp volgend jaar willen dekken via de RIGG (Regionale Inkooporganisatie Groninger Gemeenten). Bij de jaarrekening 2016 zien we dat het eerder gemelde tekort van 1,4 miljoen euro nagenoeg gehalveerd is vanwege incidentele meevallers op het gebied van subsidies (inzet Wmo begeleiding in de basisteams) en loonkosten.

Extra inzet Wmo-consulenten toegang (N 1,53 miljoen euro)
Bij de toegang Wmo is extra personele capaciteit noodzakelijk om knelpunten op te lossen in 2016. Wij zien deze kosten nadrukkelijk als zorgkosten algemene voorziening, in het verlengde van de WIJ-teams.
Bij de resultaatbestemming 2015 heeft de raad 600 duizend euro beschikbaar gesteld voor de aanvullende dekking van deze extra inzet WMO-consulenten. De kostenontwikkeling heeft zich verder voortgezet in het laatste halfjaar. Daarnaast hebben we nog extra kosten aan ketenpartners betaald voor inzet consulenten in 2015 die we bij de jaarrekening 2015 niet hadden voorzien.

Jeugdzorg (N 2,1 miljoen euro )
We verwachten vooralsnog -op grond van de meest recente prognose die RIGG heeft afgegeven- een nadelig resultaat voor de stad Groningen van 2,1 miljoen euro. De RIGG kent vergelijkbare onzekerheden in de prognoses als onze eigen gemeente, vanwege de administratieve achterstanden bij de zorgaanbieders. We zien in de voorlopige cijfers beduidend hogere bestedingen op ZIN 18- en lagere bestedingen op PGB 18-; per saldo een fors negatief effect op de Groninger bijdrage aan de RIGG van 2,1 miljoen euro.

Leerlingenvervoer (V 0,5 miljoen euro)
De belangrijkste oorzaak van dit voordeel is dat wij in 2014 een nieuw, voordeliger contract hebben afgesloten. Daarnaast leiden de aanpassingen uit de Verordening Leerlingenvervoer 2014 tot lagere kosten, nu de overgangsbepalingen zijn uitgewerkt.

Bijzondere bijstand (N 1,85 miljoen euro)
De afwijking op de bijzondere bijstand, waaronder ook de langdurigheidstoeslag, de collectieve  ziektekostenverzekering en de wet kinderopvang bedraagt per saldo ruim 1,8 miljoen euro nadelig.
Op de individuele bijzondere bijstand zien we een afwijking van 2,2 miljoen euro nadelig, vooral veroorzaakt door een steeds groter beroep op alle regelingen. In het oog springen de toegenomen kosten voor bewindvoering en de kosten van aanvullende bijstand aan jongeren onder de 21 jaar.
Daarnaast zien we enkele kleinere afwijkingen op de bijzondere bijstand, waaronder:

  • Langdurigheidstoeslag: Het aantal verstrekkingen is gestegen met ongeveer 5%, terwijl we rekening hielden met een stabiel aantal aanvragen. Een nadelig effect van 157 duizend euro.
  • Collectieve ziektekostenverzekering: Dit resultaat wordt veroorzaakt onder andere door een afrekening van Menzis over 2015 van 183 duizend euro (voordelig). De afrekening heeft betrekking op de voorschotbedragen die wij voor de aanvullende verzekering betalen en het gebruik daarvan.
  • WKO (Wet kinderopvang): In de loop van 2015 is de regeling voor de sociaal medische indicatie aangepast. In de regeling is het aantal uren en de duur van de opvang gemaximaliseerd. Door de aanpassing zien wij dat zowel de aanvragen als ook de vergoedingen afnemen. Het totale resultaat is 240 duizend euro voordelig.

BUIG (N 2,86  miljoen euro)
Het oorspronkelijk geraamde tekort op de BUIG (conform begroting) is 5,7 miljoen euro. Uit de jaarcijfers blijkt uiteindelijk dat het tekort 8,5 miljoen euro bedraagt. Dit is een verslechtering van het resultaat met 2,8 miljoen euro. Van dit nadeel heeft 2,3 miljoen euro betrekking op de uitkeringshoogte en 0,5 miljoen euro heeft betrekking op de grootte van het bestand. Het gemiddelde aantal klanten ligt ruim 30 personen hoger dan eerder aangenomen.
Het belangrijkste deel van het tekort zit in de dalende terugvorderingen van klanten. Hierbij kunnen we een drietal categorieën onderscheiden:

  • Vanwege aanpassing van wet- en regelgeving is de termijn voor verrekening van vorderingen met de uitkering verlengd van 3 naar 6 maand. Hierdoor kunnen meer terugvorderingen worden verrekend met de uitkering met als gevolg minder vorderingen 0,6 miljoen euro;
  • We hebben minder verrekeningen met het UWV (0,4 miljoen euro) omdat Wajongers met de mogelijkheid om te werken nu in de bijstand komen. Voorheen kwam deze groep ook wel in aanmerking voor een Wajong uitkering. Ook dit wordt veroorzaakt door aanpassing van wet- en regelgeving.
  • We leggen minder boetes (0,2 miljoen euro) op door aanpassing van wet en regelgeving. Ook zitten wij dichter op de klant onder het motto voorkomen is beter dan genezen.  

Loonkostensubsidie (V 1 miljoen euro)
In de begroting zijn wij uitgegaan van gemiddeld 120 te verstrekken loonkostensubsidies voor een heel jaar. Het blijkt echter dat we in 2016 op een realisatie zitten van gemiddeld 45 geplaatste personen. Ultimo 2016 zitten er in 79 geplaatste personen op een afspraakbaan of nieuw beschut. Daarmee valt ruim 1 miljoen euro vrij op dit budget. Tegenover deze vrijval staan de bijstandslasten van de klanten die we met inzet van een loonkostensubsidie bij een werkgever hadden kunnen plaatsen.

ESF-subsidies (V 0,7 miljoen euro)
De gemeente Groningen is aangewezen als centrumgemeente voor het aanvragen van ESF-subsidies. Dit houdt in dat wij ESF-subsidie aanvragen voor de regio Groningen en de kop van Drenthe. De vrijval op ontvangen en rechtmatig verantwoorde ESF-subsidie wordt zoveel als mogelijk weer ingezet ter dekking van projecten die ook weer in aanmerking kunnen komen voor Europese subsidie. In 2016 is een drietal subsidiabele projecten afgewikkeld, waaronder de versnellingsagenda en ESF jeugd 2 en 3. Per saldo resteert een vrijval van ruim 600 duizend euro.

Omzet SW detachering (N  0,6 miljoen euro)
Binnen de uitvoering van de WSW onderscheiden we de onderdelen SW detachering en begeleid werken en SW beschut. De SW wordt langzaam afgebouwd. Dat zien we niet alleen terug in dalende aantallen SW medewerkers, maar ook in een dalende omzet bij gedetacheerden. Dit is het gevolg van het teruglopende aantal SW medewerkers dat is gedetacheerd. Per 1 december 2016 zijn dit er nog 703. Voor de vergoeding van de begeleidingskosten voor afspraakbanen verwachten we uit te komen op 162 duizend euro (op basis van gemiddeld 41 plaatsingen voor een heel jaar). De omzet neemt af en de inkomsten voor begeleiding nemen toe, resulterend in een nadelige afwijking van per saldo 554 duizend euro.

SW Sectorplannen (V 0,4 miljoen euro)
Landelijk zijn er middelen beschikbaar gesteld voor de innovatie en transformatie van de sociale werkvoorziening. Groningen heeft hiervoor als centrumgemeente van de arbeidsmarktregio in 2015 incidenteel 2,2 miljoen euro ontvangen. Op deze manier zijn er middelen beschikbaar om maatregelen te kunnen nemen die bijdragen aan de veranderde rol die SW organisaties spelen bij de uitvoering van de Participatiewet. Het grootste deel van het ontvangen bedrag is doorgegeven aan de SW organisaties in de regio.

Projecten uit het P-budget (V 0,9 miljoen euro)
Bijstand op maat (V  200 duizend euro)
De vrijval is een gevolg van de latere opstart van het project ‘Bijstand op maat”. Hiervoor was in 2016  200 duizend euro  gereserveerd.
Traject Zelfstandigen (V 200 duizend euro)
Daarnaast is er als gevolg van een te hoge inschatting van de uitgaven in de loop van het jaar nu sprake van een vrijval op de trajecten Zelfstandigen van bijna 200 duizend euro.
Participatiebanen (V 500 duizend euro)
Voor participatiebanen was het beschikbare budget van 2016 gebaseerd op maximaal 500 deelnemers. Bij de jaarrekening blijkt dat hiervan slechts 62% is gerealiseerd door minder instroom. Mensen nemen deel op vrijwillige basis. Participatiebanen zijn voor iedereen toegankelijk mits er aan de (lage) criteria wordt voldaan. Een analyse van de werkelijke instroom is hierdoor lastig te maken.

Individuele studietoeslag (V 0,4 miljoen euro)
In 2016 is slechts een beperkt bedrag (31 duizend euro) verstrekt aan individuele studietoeslag. Door scholen aan te schrijven met informatie over de regeling, door advertenties in de gezinsbode en informatie op de website brengen we de regeling onder de aandacht bij de mensen die er een beroep op kunnen doen. Deze acties hebben nog niet geleid tot een substantiële toename van de uitgaven

Regionaal werkbedrijf (V 0,5 miljoen euro)

De invoering van de Participatiewet brengt met zich mee dat we mensen met een arbeidsbeperking zoveel mogelijk bij reguliere werkgevers aan het werk willen krijgen. Als arbeidsmarktregio Groningen zijn we verplicht te komen tot de vorming van een regionaal Werkbedrijf. Hoe die banen tot stand komen en hoe de koppeling wordt gemaakt tussen banen en werkzoekenden wordt geregeld in het Werkbedrijf. Onder een Werkbedrijf moet worden verstaan een bestuurlijk samenwerkingsverband van vertegenwoordigers van gemeenten, UWV en sociale partners (werkgevers(organisaties) en vakbonden. Als centrumgemeente voor de arbeidsmarktregio ontvangt Groningen voor de inrichting van het Werkbedrijf in totaal 1 miljoen euro, verdeeld over 2014, 2015 en 2016. Ruim de helft van dit geld is nu ingezet. De inrichting heeft een doorloop naar 2017 en verder.

VERSCHILLEN TUSSEN REKENING 2016 EN VOORTGANGSRAPPORTAGE 2016 - II
In Voortgangsrapportage 2016-II (VGR 2016-II) verwachtten we een voordeel van 7 miljoen euro. Daarmee is het rekeningresultaat 2016 ten opzichte van de prognose in de voortgangsrapportage 46,6 miljoen voordeliger. Dit verschil komt voor het overgrote deel door de aanpassingen die we hebben gedaan in verband met de verschuiving van de eigen bijdragen in projecten naar een beklemde reserve van 30,7 miljoen euro. Dit is bij jaarrekening administratief via het resultaat verwerkt. De overige resultaten die deel uitmaken van het verschil ten opzichte van de VGR 2016-II, 15,9 miljoen euro, zijn in onderstaande grafiek weergegeven. Het bedrag van 15,9 miljoen euro gerelateerd aan het lastentotaal in de actuele begroting van 1.020 miljoen euro betekent een afwijking van 1,6 %. Daarmee is deze afwijking conform onze norm (3% van het lastentotaal) voor begrotingsbeheer.

Afwijkingen per onderdeel

Hieronder worden de afwijkingen groter dan 0,5 miljoen euro ten opzichte van de VGR 2016-II toegelicht, evenals de voorzienbaarheid hiervan.

Aanvulling voorziening Wethouder pensioen    (N 1,0 miljoen euro)
In de VGR 2016-II is de waardebepaling van de voorziening als risico benoemd. De hoogte kon op dat moment niet worden voorspeld.

Gemeentefonds (V 2,9 miljoen euro)
De afwijking ten opzichte van VGR 2016-II-2 is 2,9 miljoen euro. Dit wordt veroorzaakt door mutaties na de VGR en was niet voorzienbaar. De septembercirculaire levert een extra voordeel op van 606 duizend euro en de decembercirculaire nog eens 2,321 miljoen euro.

Vervroegde aflossing lening Royal Bank of Scotland (N 2,7 miljoen euro)
Op 20 december heeft het college het voorstel tot afkoop en herfinanciering van de lening bij RBS besproken en vastgesteld. Het resultaat was daarom bij VGR 2016-II nog niet te voorzien.

Saldo financieringsfunctie (V 0,7 miljoen euro)
Het voordeel korte mismatchfinanciering is 29 duizend euro hoger geworden dan bij de VGR aangegeven. Het voordeel uit kasgeldleningen is voor 124 duizend euro gerealiseerd in het tweede halfjaar. Uit voorzichtigheid met dit voordeel in de VGR nog geen rekening gehouden.
De overige voor en nadelen zijn in het tweede halfjaar ontstaan. De belangrijkste oorzaak is een gemiddeld  langere beschikbaarheid van reserves. Het resultaat was daarmee niet voorzienbaar bij VGR 2016-II.

Grondzaken (N 1,5 miljoen euro
Per saldo bedraagt het nadelige resultaat op grondzaken 1,5 miljoen euro. Dit wordt bij de deelprogramma’s waar dit betrekking op heeft, toegelicht en komt uitgebreid aan de orde in de paragraaf grondbeleid. Het resultaat grondzaken was deels voorzienbaar bij VGR 2016-II.

De Held III vrijval verliesvoorziening   (V 5,1 miljoen euro)
Bij de VGR 2016-II was dit resultaat nog niet verwerkt. Het toepassen van de gewijzigde BBV regels is in de tweede helft van 2016 verwerkt. Het resultaat was wel voorzienbaar.
SIV (V 1,0 miljoen euro)
Het voordelige resultaat bestaat uit een groot aantal onderwerpen, verdeeld over meerdere programma’s. In de programmarekening komt dit uitgebreid aan de orde.  Bij de VGR 2016-II zijn deze resultaten niet gemeld, deels wel voorzienbaar.

Budget Knoop Groningen (V 9,4 miljoen euro)
Een tweetal resultaten hebben hun oorsprong in het feit dat de administratieve afhandeling over de jaargrenzen heen verloopt. Per saldo levert dit bij de gemeenterekening een voordeel op van 9,4 miljoen euro. Het gaat om de bijdrage van de gemeente Groningen aan het project Spoorzone en de aankoop van het pand van Post NL ten behoeve van ditzelfde project. Dit (administratieve) resultaat is bij de VGR 2016-II niet gemeld, wel voorzienbaar.  

Bovenwijkse voorzieningen   (N 1,8 miljoen euro)
Voor 2016 is een nadeel gerealiseerd van 1,8 miljoen euro op het activeren van bovenwijkse voorzieningen. Dit resultaat was bij de VGR 2016-II nog niet becijferd, wel voorzienbaar.

Parkeren (V 1,5 miljoen euro)
Het resultaat van het parkeerbedrijf is voor 2016 uitgekomen op 1,5 miljoen positief. Bij de VGR 2016-II hebben we geen resultaat gepresenteerd. Het resultaat was wel grotendeels voorzienbaar.

Extra beleid (V 3,3 miljoen euro)
De vrijval bij de rekening op extra beleid is 7,9 miljoen euro. Bij de VGR 2016-II is een vrijval van 4,6 miljoen euro gemeld. De grootste posten met betrekking tot vrijval incidenteel extra beleid waren niet bekend ten tijde van de VGR 2016-II, het betreft:

Interne plankosten zuidelijke ringweg V 0,5 miljoen euro
De vrijval heeft betrekking op de plankosten voor verkeer- en vervoersprojecten en
dient beschikbaar te blijven voor de betreffende projecten. Het gaat hoofdzakelijk om de verkenning Westelijke Ringweg. Dit resultaat was bij de VGR 2016-II voorzienbaar.

Frictiekosten V 0,9 miljoen
Mobiliteit is als risico benoemd in de VGR 20016-II, de hoogte van het resultaat kon niet worden bepaald en was bij de VGR 2016-II niet te voorzien.

Vanuit de structureel beschikbare gestelde middelen extra beleid was de volgende vrijval niet bekend bij de VGR 2016-II:

G-Kwadraat V 0,7 miljoen euro
G-Kwadraat is het economische programma voor de periode 2015 tot en met 2019 voor de versterking van het ondernemersklimaat. De omvang van de vrijval wordt met name bepaald door het tijdstip waarop de aanvragen door externen worden ingediend. Aangezien dit buiten de invloedssfeer van de gemeente is, was dit ten tijde van VGR 2016-II lastig in te schatten en dus niet te voorzien.

EB Wonen -0,5 miljoen euro
Bij de VGR 2016-II was een vrijval gemeld van 0,5 miljoen euro. Deze middelen zijn alsnog alternatief ingezet binnen het meerjarenprogramma Wonen.

Intensiveren Leren V 0,4 miljoen euro
De raad heeft in april een besluit genomen over de inzet van deze intensiveringsmiddelen. Bij het opstellen van VGR 2016-II was een resultaat nog niet te voorzien. Pas later in het jaar was meer duidelijkheid over de concrete inzet en financiële effecten.

Bedrijfsvoering MP V 0,4 miljoen euro
Bij de begroting is structureel extra beleid toegekend voor de verwachte knelpunten binnen de bedrijfsvoering van MP. Door verschillende incidentele meevallers blijkt dat voor 2016 dit extra beleid niet nodig was. Dit was bij de VGR 2016-II voorzienbaar.

Bed, Bad en Brood (N 2 miljoen euro)
In december 2016 is uiteindelijk het bestuursakkoord Bed Bad en Brood stopgezet. U bent hierover via onze brief aan uw raad van 14 december 2016 geïnformeerd. Ten tijde van het opstellen van de VGR 2016-II gingen we nog uit van een vergoeding van de gemaakte kosten in 2016. Deze vergoeding ontvangen we echter in 2017 bji de mei-circulaire. Bij de VGR 2016-II was dit resultaat niet voorzienbaar.

WMO / VSD (N 4,0 miljoen euro)
Bij de VGR 2016-II is een resultaat gemeld van 0,9 miljoen voordelig, bij de rekening komt het resultaat uit op 3,1 miljoen nadelig. Het verschil ten opzichte van de VGR 2016-II van 4 miljoen euro bestaat uit de volgende onderdelen:

Algemene voorziening Huishoudelijke Hulp V 1,2 miljoen euro
Bij de rekening is het resultaat bepaald op  3,8 miljoen euro, bij de VGR 2016-II hebben we een resultaat van 2,6 miljoen voordelig gemeld. Er is minder verzilverd dan we bij de VGR 2016-II vanuit gingen. Dit hebben we in oktober vorig jaar ook zo aan u gecommuniceerd.

WMO begeleiding N 2,9 miljoen euro
Bij de VGR 2016-II is een prognose afgegeven van 2,4 miljoen nadelig. Bij de rekening is het resultaat bepaald op 5,4 miljoen euro nadelig, een verschil van bijna 3 miljoen euro.
Bij VGR 2016 - II hadden we een lagere indicatiewaarde dan ten tijde van de jaarrekening. Daarnaast hadden we de kosten voor zintuiglijke beperking niet in beeld bij de VGR2 (feitelijk dus een onvolledige prognose afgegeven). De definitieve afrekening met de zorgaanbieders moet nog plaatsvinden op basis van productieverantwoording en assurancieverklaringen.

Eigen bijdragen WMO oude taken/begeleiding N 0,9 miljoen euro
Bij de VGR 2016-II is een prognose afgegeven van 0,5 miljoen voordelig. Bij de rekening is het resultaat bepaald op 0,4 miljoen euro nadelig, een verschil van 0,9 miljoen euro. Op grond van de meest recente informatie van het CAK blijkt een gewijzigde verdeling van de eigen bijdragen voor Wmo en BW. Dat pakt voor onze gemeente ongunstiger uit dan waar we bij de begroting rekening mee hielden. Dit was ten tijde van het opstellen van de VGR 2016-II niet bekend en niet voorzienbaar.

Wij teams  V 0,7 miljoen euro
Bij de jaarrekening 2016 zien we dat het eerder gemelde tekort van 1,4 miljoen euro bij de VGR 2016-II nagenoeg gehalveerd is vanwege incidentele meevallers op het gebied van subsidies (inzet Wmo begeleiding in de basisteams) en loonkosten. Dit was ten tijde van het opstellen van de VGR 2016-II niet bekend, wel voorzienbaar.

Extra inzet Wmo-consulenten toegang N 1,5 miljoen euro
Bij de VGR 2016-II hebben we een te positieve prognose afgegeven. Daarnaast bleek de verwachte afbouw van de inzet van consulenten nog niet haalbaar. Daarmee was dit resultaat slechts deels voorzienbaar ten tijde van het opstellen van de VGR 2016-II.

Beschermd Wonen V 1,8 miljoen euro
Het rekeningresultaat 2016 is 3,3 miljoen euro voordelig. Bij VGR2016-II was een deel van dit resultaat bekend, 1,5 miljoen euro. Bij de VGR 2016-II was er nog geen zicht op de uitkomsten van het onafhankelijke onderzoek naar de tarieven. Daarmee was het resultaat slechts deels voorzienbaar ten tijde van het opstellen van de VGR 2016-II.

Jeugdzorg N 2,1 miljoen euro
In de VGR 2016-II was de prognose 0. Net als voor de zorgkosten ontwikkeling Groningen is pas laat zicht en sturing te geven op de daadwerkelijke ontwikkeling. En zelfs nu laat zich dat niet zo eenvoudig prognosticeren, vanwege de administratieve achterstanden bij de zorgaanbieders. Dit was derhalve niet te voorzien. Bovendien een voorlopige conclusie, omdat de definitieve afrekening nog moet plaatsvinden (productieverantwoording en assuranceverklaringen)

Overige verschillen tellen op tot een nadeel van 0,3 miljoen euro.

Buig (N 1,8 miljoen euro)
Bij de jaarrekening is het tekort op de Buig 2,8 miljoen euro. Bij de VGR 2016-II was de prognose 1,1 miljoen nadelig, een verslechtering van het resultaat van 1,8 miljoen euro. In de eerste plaats zijn minder baten gerealiseerd doordat op grond van gewijzigde wet- en regelgeving de termijn van verrekening van terugvorderingen met uitkeringen van 3 naar 6 maanden is verlengd (nadeel 0,6 miljoen euro). Daarnaast  zijn minder verrekening met het UWV ontvangen omdat jongeren, waarvoor deze verrekeningen in het kader van de wet Wajong werden gedaan, door de afschaffing van de Wajong nu in de bijstand komen Tot slot zijn de mogelijkheden om boetes op te leggen door nieuwe wet- en regelgeving beperkt (nadeel 0,2 miljoen euro). Naast lagere baten is sprake van hogere uitgaven. Voor 0,5 miljoen  euro betreft dit meer verstrekte uitkeringen dan waarvoor budget is ontvangen (0,5 miljoen euro nadeel). Voor het overige zijn de hogere uitgaven het gevolg van ontwikkelingen in de hoogte van de uitkeringen (1,1 miljoen nadeel). Tegenover deze nadelige ontwikkelingen staat dat in verband met de hoogte van het totale tekort op de BUIG aanspraak ontstaat op een vangnetuitkering (voordeel 1 miljoen euro).

ESF (V 0,7 miljoen euro)
Een aantal beschikkingen rond de ESF was al ontvangen in het eerste halfjaar maar de gehele uitwerking van de vrijval kon niet eerder plaatsvinden. Onderdeel hiervan is de nieuwe kostentoerekening die in het 2e halfjaar is uitgevoerd. Na de kostentoerekening werd duidelijk welk deel van de ontvangen ESF subsidie  voor de stad Groningen is bestemd. Dit was niet voorzienbaar bij de VGR 2016-II.

Participatiebudget (V 0,9 miljoen euro)
In VGR 2016-II was al duidelijk dat de instroom participatiebanen achter zou blijven. We hebben toen besloten om extra middelen in te zetten op meer Pilots activiteiten in de Wijken. Het blijkt dat voor het opstarten van een aantal van deze projecten de looptijd te kort was. Hierdoor zijn deze (nog) niet van start gegaan in 2016.