Vennootschapsbelasting

Inleiding
Met ingang van 1 januari 2016 is de gemeente Vennootschapsbelastingplichtig indien en voor zover zij een onderneming drijft. Vennootschapsbelasting (Vpb) is een belasting die wordt geheven over de fiscale winst welke door een onderneming is behaald. Daar waar binnen de gemeente sprake is van het drijven van een onderneming, zal de Vpb-plicht gaan gelden. Het gaat dan om economische activiteiten waarbij de gemeente in concurrentie treedt (of kan treden) met de markt en daarmee winst behaald. Van die gemeentelijke onderdelen zal dan de fiscale winst moeten worden bepaald.

Proces traject vaststellen Vpb-plicht
Vanaf medio 2014 is er vanuit verschillende sporen een Vpb-traject ingezet in de vorm van een programma om te komen tot tijdige implementatie van de Vpb-plicht in de volle breedte van gemeentelijke processen. Het programma team heeft medio 2016 haar resultaten middels een collegevoorstel aan het college aangeboden. Het programma bestond uit verschillende experts vanuit de gemeentelijke organisatie, Caraad Belastingadviseurs en Deloitte Consulting als externe deskundigen. Na het voltooien van de inventarisatie van de Vpb-activiteiten en de inrichting van de Vpb-administratie is vervolgens het programmateam opgeheven en zijn deze taken overgenomen door de lijnorganisatie.  

Vanuit de lijnorganisatie wordt middels een plan van aanpak gewerkt aan het verder implementeren van de Vpb in de bestaande organisatie. Hiertoe zijn Vpb-dossiers en analyses opgesteld, opleidingen gegeven, systemen ingericht en zijn processen beschreven. Hiermee borgen we tevens dat nieuwe activiteiten worden getoetst op mogelijke Vpb-effecten. Het plan van aanpak is erop gericht om eind 2017 een Vpb-aangifte te doen.

Er hebben in 2016 verkennende gesprekken plaatsgevonden met de Belastingdienst over de aanpak en gemaakte keuzes. De Belastingdienst heeft een positief beeld gekregen van onze aanpak, echter de Belastingdienst heeft in deze fase geen zekerheden afgegeven. In 2017 zijn we van plan om met de Belastingdienst in gesprek met betrekking tot de Vpb-positie van Parkeerbedrijf en Meerstad. We trachten hiermee een bepaalde mate van zekerheid te krijgen over het uiteindelijke effect van de invoering van de Vpb voor de gemeente.

Vpb-plichtige activiteiten
De gemeente Groningen heeft voor 2016 haar Vpb-activiteiten in beeld gebracht en heeft ondersteund door Deloitte Belastingadviseurs een inschatting gemaakt van de Vpb-effecten.

Deloitte Belastingadviseurs heeft de consequenties voor Meerstad en het Parkeerbedrijf in beeld gebracht en kwalitatieve en kwantitatieve analyses opgesteld op basis van meerdere jaren. Op grond van deze inventarisaties is onze inschattingen dat Meerstad en Parkeerbedrijf als Vpb-activiteiten worden aangemerkt.

De gemeente doet voor deze activiteiten die fiscaal als onderneming worden aangemerkt gezamenlijk één aangifte. Daardoor kunnen verliezen bij één onderneming worden gesaldeerd met winsten van andere ondernemingen.

Indien geconsolideerd een winst wordt behaald dient maximaal 25% Vpb worden betaald.

De verwachte Vpb-positie van 2016 bedraagt: Nihil

Beoordeling Parkeerbedrijf Groningen

Ten behoeve van de fiscale positie van het Parkeerbedrijf zijn de activiteiten straatparkeren, parkeergarages, buurstallingen, P+R en fietsparkeren beoordeeld als één onderneming op basis van de verwevenheid van deze activiteiten. Het fiscale resultaat voor 2016 van het Parkeerbedrijf is berekend op 679,6 duizend euro negatief. Bij de berekening van dit fiscale resultaat is voor de activiteit straatparkeren op basis van een toezegging van de Staatssecretaris van Financiën rekening gehouden met de overheidstakenvrijstelling ter hoogte van 4,432 miljoen euro. Het fiscale resultaat van de onderneming Parkeerbedrijf vóór toepassing van vrijstelling bedraagt 3,752 miljoen euro. Ten aanzien van de fiscale positie bestaat een aantal onzekerheden die voornoemde uitkomst kan beïnvloeden als gevolg van discussie met de Belastingdienst. De gemeente Groningen zal de fiscale positie afstemmen met de Belastingdienst ter verkrijging van zekerheid hierover. Deze afstemming vindt plaats in het 2^e of 3^e kwartaal van 2017. De weergegeven cijfers kunnen als gevolg van dat overleg nog wijzigen.

Beoordeling Grondbedrijf: gemeentelijke grondexploitaties

De gemeente Groningen heeft haar gemeentelijke grondexploitaties beoordeeld voor de vraag of deze gezamenlijk een fiscale onderneming vormen. Daartoe is de zogenoemde QuickScan uitgevoerd. De QuickScan is een praktische methode die is ontwikkeld door het Samenwerking Vennootschapsbelasting Lokale Overheden (SVLO), waarin onder meer de Belastingdienst en de VNG zitting hebben. De uitkomst van de QuickScan is dat de gemeentelijke grondexploitaties gezamenlijk beschouwd een duidelijk negatief saldo hebben. Dit duidt op de afwezigheid van een onderneming door het ontbreken van een winststreven. De uitkomsten van de QuickScan zijn in april 2016 besproken met de Belastingdienst. Deze heeft de gemeente mondeling medegedeeld dat de QuickScan op juiste en verzorgde wijze is uitgevoerd en dat de Belastingdienst aanneemt dat de gemeente Groningen voor de gemeentelijke grondexploitaties geen onderneming in fiscale zin drijft.

Beoordeling Grondbedrijf: Meerstad

De grondexploitatie Meerstad is ondergebracht in een afzonderlijk lichaam, met een eigen directie, eigen jaarrekening en eigen personeel. Deze grondexploitatie is aangemerkt als een afzonderlijke fiscale onderneming en is als zodanig zelfstandig beoordeeld. Voor Meerstad is ook de QuickScan uitgevoerd. Op basis van de huidige inzichten vertoont de QuickScan een duidelijk positief saldo, waardoor wordt aangenomen dat de grondexploitatie Meerstad wordt aangemerkt als een fiscale onderneming. Het fiscale resultaat van de grondexploitatie Meerstad is voor 2016 berekend op 9,699 miljoen euro negatief. Dit fiscale resultaat is tot stand komen op basis van de huidige inzichten met toepassing van de op dit moment geldende regelgeving, de door het SVLO gepubliceerde handreiking en jurisprudentie. De VNG en de Belastingdienst zijn in SVLO verband nog in overleg over de wijze waarop de fiscale winst en de fiscale openingsbalans moeten worden bepaald. Daarnaast wordt door de partijen ook overlegd over de wijze waarop de QuickScan moet worden uitgevoerd. De uitkomsten uit dit overleg kunnen van invloed zijn op de vraag of Meerstad een fiscale onderneming is en het uiteindelijke fiscale resultaat en openingsbalans, indien de conclusie is dat Meerstad als een fiscale onderneming wordt aangemerkt. De gemeente Groningen zal de fiscale positie afstemmen met de Belastingdienst ter verkrijging van zekerheid hierover. Deze afstemming vindt waarschijnlijk plaats in het 3^e kwartaal van 2017. De weergegeven cijfers kunnen naar aanleiding van dat overleg nog aan veranderingen onderhevig zijn.