Economie en werkgelegenheid

Met meer dan 134.000 werkende mensen in 2016 is Groningen hét centrum van werkgelegenheid in de regio. Werkgelegenheid ontstaat vooral bij bedrijven. Onze taak is ondernemers te faciliteren, uit te nodigen en aan te moedigen. Dat doen we door onze positie als kennisstad te versterken. We werken samen aan een aantrekkelijke stad met een krachtig toeristisch profiel. Ook bieden we ondernemers letterlijk en figuurlijk ruimte. Langs al deze sporen kiezen we voor open samenwerking met ondernemers en andere partners, met veel ruimte voor hun ideeën en initiatieven.

Wij willen dat Groningen een stad is:

• Waar bedrijven, onderwijs- en kennisinstellingen en overheden samen optrekken en belangrijke bijdragen leveren aan (nieuwe), duurzame en innovatieve werkgelegenheid;
• Met een levendige binnenstad en een grote aantrekkingskracht op ondernemers, bezoekers en toeristen;
• Waar ondernemers letterlijk en figuurlijk de ruimte krijgen en waar bedrijven zich graag vestigen.

Het programma is uitgewerkt in de volgende beleidsnota’s:
Economische Agenda 2015-2019 (september 2014), bestaand uit Convenant Ondernemend Groningen, Akkoord van Groningen 3.0 en G-kwadraat 2015-2019
Vaststelling visie werklocaties “Rode Loper” en de “Beleidsnotitie Westpoort” (september 2014)
Strategisch evenementenbeleid (oktober 2014)
Concept-binnenstadsvisie Bestemming Binnenstad (juni 2015)
Groningen geeft energie (juli 2015)

Groningen Next City
Groningen heeft  zich het afgelopen jaar nationaal en internationaal op de kaart gezet met interessante bijeenkomsten en nieuwe ontwikkelingen. Onze stad is overzichtelijk en kenmerkt zich door korte lijnen in de Triple Helix waardoor samenwerking in onze stad meer vanzelfsprekend is dan elders. Met de Economische Agenda en het economisch Programma G-kwadraat 2015-2019 ondersteunen we projecten en initiatieven en zorgen voor een extra boost zodat onze regionale economie zich verder ontwikkeld. Deze boost drukken we uit in de multiplier, waarmee we aangeven hoeveel middelen we gemiddeld in projecten en initiatieven stoppen en wat de bijdrage van andere partijen is. Onze multiplier voor projecten uit G-Kwadraat is 1:8,5 geweest in 2016. Dat is dit  jaar iets hoger dan vorig jaar (1:7,9). Ook voor onze kennisprojecten hebben we in 2016 een hogere multiplier gerealiseerd van 1:17 (ten opzichte van 1:14 vorig jaar).

Meer banen en vestigingen
De Nederlandse economie is het afgelopen jaar verder aangetrokken. Dat zien we ook terug in de Groningse economie. Deze is het afgelopen jaar gegroeid met 1.952 banen. De werkgelegenheid is toegenomen naar 134.235 arbeidsplaatsen (april 2016). Dit is een groei van 1.5% ten opzichte van 2015 en ligt boven het landelijk gemiddelde van 1.1%. Met G-Kwadraat 2015-2019 willen we eind 2019 op minimaal 135.000 banen zitten. Als we deze ontwikkeling vasthouden gaan we deze doelstelling halen.

Bron: Onderzoek en Statistiek Groningen (peildatum april 2016)

Het aantal vestigingen is afgelopen jaar toegenomen met 522 nieuwe vestigingen. Dit is een groei van 3,2% waardoor we in totaal op 16.726 vestigingen uitkomen. Verder is het aantal starters  toegenomen naar 1.521 in april 2016. Dit is groei van 15% geweest. Het aantal faillissementen is afgenomen naar 34 in april 2016. In 2015 waren dit nog 52 bedrijven en in 2014 nog 96.

Internationale kennisstad
Groningen is een innovatieve smart city. We sluiten aan bij nieuwe ontwikkelingen en zorgen dat verbindingen vertaald worden naar het bedrijfsleven waaronder het MKB. Groningen Digital City is hier een mooi voorbeeld waarin we in Groningen de basis creëren voor een toekomstbestendige Groningse Digitale economie die doorwerkt in andere sectoren en daarmee kansen biedt voor werkgelegenheidsontwikkeling. Groningen staat in de wereldtop van digitalisering en heeft jonge beroepsbevolking met goede IT skills. In de Digital Office Groningen zijn de krachten gebundeld om vanuit een gezamenlijke ambitie plannen en projecten te ontwikkelen onder leiding van een Chief Digital Officer.

Als start-up city heeft Groningen zich in 2016 goed weten te profileren. Via StartupDelta heeft de stad het Groningse karakter van de start-up scene naar voren gebracht en de successen met de rest van Nederland gedeeld. Na special envoy Neelie Kroes is nu Prins Constatijn van Oranje-Nassau de trekker om het start-up ecosystem te verbeteren en verder te verbinden. Met Founded in Groningen zijn in een relatief korte tijd meer dan 400 bedrijven aangesloten die onder het mom van profileren en inspiratie het Groningse bedrijfsleven naar een hoger niveau willen tillen.

In 2016 hebben we het Internationaliseringscluster geprofessionaliseerd door focus en samenhang te brengen. Daardoor kunnen we nu sneller en efficiënter inspelen op internationale bezoeken en activiteiten. Bovendien hebben we in Brussel vanuit de NG4 2 lobbyisten rondlopen waardoor we beter inspelen op Europese ontwikkelingen. Ook daar hebben we focus aangebracht zodat meer gebundeld projecten en initiatieven subsidies losgetrokken worden.

Bedrijvige stad
Ook het meer traditionele bedrijfsleven, onderwijsinstellingen en de overheid  weten elkaar via de bedrijvenverenigingen en de Koepel Economische Agenda beter en sneller te vinden. Het afgelopen jaar zijn meerdere projecten in gezamenlijkheid van de grond gekomen waarbij het bedrijfsleven vooral initiërend is en de gemeente faciliterend, ondersteunend maar ook samenwerkend. Een paar interessante gezamenlijke projecten zijn naast het ondernemersnetwerk van Eurosonic-Noorderslag ook de Open dag van het bedrijfsleven en de collectieve surveillance van de stichting Beveiliging Bedrijfsomgeving Groningen.

Nadrukkelijk hebben we de samenwerking tussen het hoger en middelbaar onderwijs en het bedrijfsleven gestimuleerd. In de detailhandel hebben we gezorgd voor het verbinden van het MBO met bedrijven uit de binnenstad bijvoorbeeld voor stageplaatsen en het delen van retail-kennis. Maar ook in het hoger onderwijs hebben we studenten en bedrijven met elkaar verbonden.

We zien in 2016 een grotere bedrijvendynamiek dan in eerdere jaren. Nieuwe bedrijven kiezen voor Groningen als vestigingsplaats. Dit heeft ook geleid tot meer grondverkopen dan de jaren hiervoor, maar vooral ook veel meer ondernemers met verhuiswensen.

Verder hebben Groningse bedrijven zich goed laten zien in de diverse (internationale) rankings zoals in de Technology Fast 50 en in de Gazelle award.

Aantrekkelijke stad
Na een periode van toenemende leegstand heeft het afgelopen jaar een omslag plaatsgevonden. Nieuwe winkelformules hebben zich in de binnenstad van Groningen gevestigd waardoor de stad aantrekkelijker is geworden voor bezoekers. De leegstand is afgenomen. In 2016 hebben we meer mensen naar de stad getrokken en zien we voor het eerst weer een toename van de consumentenbestedingen.

Naast de gezelligheid van de binnenstad is Groningen ook een echte evenementenstad.  De expositie van David Bowie en het drukbezochte Repin tentoonstelling heeft het Groninger Museum meer dan 290.000 bezoekers opgeleverd en heeft een positieve invloed gehad op het aantal hotelovernachtingen in Groningen. Door beide tentoonstellingen is Groningen goed op de kaart gezet. En last but not least is het winnen van de Nobelprijs voor de Chemie door Ben Feringa van de Rijksuniversiteit Groningen een van de belangrijke gebeurtenissen voor de RUG en de stad.