Jaarverslag 2016

Begrotingsoverschrijdingen

Begrotingsoverschrijdingen Exploitatie

(bedragen x 1.000 euro)

Actuele begroting lasten

Rekening lasten

Over-schrij-ding

Soort NIVRA over-schrij-ding

Toelichting naar oorzaak en achtergronden bij overschrijdingen      > 500 duizend euro

01.2 Inkomen en armoede bestrijding

185.762

192.356

-6.594

4

De kosten voor bijzondere bijstand zijn 3,3 miljoen europ hoger. Een van de oorzaken is de kredietverlening aan statushouders (0,9 miljoen  euro). Andere oorzaken zijn de verstrekkingen voor bewindvoering en de aanvullende bijstand onder de 21 jaar. Afwijkingen per onderdeel zijn niet te geven omdat we geen begroting hanteren op onderdelen.Verder zijn de lasten voor BUIG 3,7 miljoen hoger dan begroot. In de begroting zijn we uitgegaan van gemiddeld 10.103 uitkeringsgerechtigden. In werkelijkheid is het gemiddelde aantal uitkeringsgerechtigden uitgekomen op 10.222. Deze extra toename is ondermeer een gevolg van het aantal statushouders at in aanmerking komt voor een bijstandsuitkering. Door deze stijging ontstaat een extra nadeel van € 1,7 miljoen. De gemiddelde prijs van een bruto jaaruitkering lag bij het samenstellen van de begroting op € 14.302. In werkelijkheid keerden we gemiddeld € 14.499 per jaar uit per uitkeringsgerechtigde. Dit is een toename van 1,3% en wordt veroorzaakt door nominale ontwikkelingen. Het nadelige effect hiervan is € 2 miljoen. De overige overschrijdingen binnen dit deelprogramma worden veroorzaakt diverse kleinere afwjikingen.

02.3 Bedrijvige stad

1.036

3.338

-2.302

4

 De jaarlijkse herziening van de grondexploitatie heeft geleid tot een verlies op de eindwaarde van 2 complexen. Het betreft de Grexen Kemkesberg (Lasten N 900 duizend euro) en Westpoort (Lasten  N 1,457 miljoen euro).  Op grond van BBV-richtlijnen moet  dit voorzienbare verlies direct worden genomen en in de   jaarrekening worden verwerkt. Dit resultaat maakt onderdeel uit van het totale resultaat op grondzaken.

03.1 Onderwijskansen

24.391

25.189

-798

1

Bij de screening van onze activa hebben wij geconstateerd dat enkele activa niet juist zijn opgenomen in de activamodule omdat ze niet meer bestaan. Wij hebben daarom de activa's afgeboekt. Dat heeft geresulteerd in een overschrijding van de lasten voor een bedrag van 1,1 miljoen euro. Het bedrag van 1,1 miljoen is de oorspronkelijke aanschafwaarde. (Op een groot deel van deze activa was al afgeschreven. De totale afschrijving op deze activa was 971 duizend euro. Deze cumulatieve afschrijving is logischerwijs ook afgeboekt en dit zorgt voor hogere baten. Per saldo gaat het dus om een resultaat van 0,2 miljoen euro nadeel als gevolg van de afboeking van de activa.)  De overige afwijkingen binnen dit deelprogramma worden veroorzaakt diverse kleinere bedragen.

04.1 Sociaal klimaat

118.006

119.733

-1.727

1

De overschrijding van de lasten worden voornamelijk veroorzaakt door de hogere kosten voor WMO-begeleiding. Deze zijn 5,4 miljoen hoger dan begroot:
- Hogere zorguitgaven ZIN 18+ (N 6,3 miljoen euro)
Voor ZIN 18+ is tot nu toe een kleine 15 miljoen euro gefactureerd. We bepalen de verwachte uitgaven op basis van de geprognosticeerde waarde van de indicaties en de verzilvering die we zien in het wel gefactureerde deel. Wij verwachten ten opzichte van de begroting een hogere indicatiewaarde (25,5 miljoen) en ten opzichte van de VGR2 een lager verzilveringspercentage (68%).
Daarbovenop komen nog wel de kosten voor de landelijke werkende instellingen (LWI's) voor zintuiglijke beperkingen. De zorg voor indicaties die hiervoor zijn afgegeven wordt uitgevoerd door een beperkt aantal landelijk gecontracteerde aanbieders. Ook voor deze in 2016 geleverde zorgvormen zijn nog niet alle facturen ontvangen. 
Het nadeel op de ZIN 18+ moet wel in samenhang gezien worden met de gemelde onderschrijding op de kosten van huishoudelijke hulp.
- PGB 18+ (V 0,9 miljoen euro)
Op basis van de meest recente inzichten bedragen de PGB Wmo+ lasten 5,8 miljoen euro, een voordeel van ruim 900 duizend euro. Het verschil wordt veroorzaakt door een lager verzilveringspercentage, namelijk 81% versus 90% verwacht. Dit inzicht hebben we gekregen door recent ontvangen informatie vanuit de SVB en een nadere analyse van deze gegevens. Over de hele linie (ook bij de regiogemeenten rondom Groningen) zien we lagere bestedingen PGB.
Tegenover het nadeel op de WMO-begeleiding staan een aantal grote voordelen, zoals lagere kosten voor algemene voorziening huishoudelijke hulp en lagere kosten voor beschermd wonen. De overige overschrijdingen binnen dit deelprogramma worden veroorzaakt diverse kleinere bedragen.

04.3 VV Integratie en emancipatie

2.738

5.664

-2.926

1

De overschrijding van de lasten binnen dit deelprogramma ontstaan voornamelijk door de kosten voor Bed Bad en Brood. Vanwege de langdurige onderhandelingen over het bestuursakkoord Bed Bad en Brood en het uiteindelijke opzeggen van het bestuursakkoord door het kabinet, hadden we vooralsnog geen dekking in 2016 voor de kosten van de opvang voor uitgeprocedeerde asielzoekers. Deze opvang wordt verzorgd door de Stichting INLIA. De ontvangst van de vergoeding verwachten we bij de meicirculaire 2017. Deze vergoeding verwerken we in de begroting 2017. Voor het jaar 2016 hebben we het tekort op Bed, Bad en Brood alsnog kunnen dekken door vrijval op subsidiebudgetten elders verantwoord binnen deze jaarrekening en vrijval op Maatschappelijke opvang. De overige overschrijdingen binnen dit deelprogramma worden veroorzaakt diverse kleinere bedragen.

04.4 VV  Jeugd

29.876

30.311

-435

1

04.5 VV Vernieuwing sociaal domein

57.963

66.448

-8.485

1

De kosten van de Wij Teams zijn 762 duizend euro hoger. Voor de ontwikkeling en implementatie van de WIJ-Teams hebben we tijdelijk een aantal projectleiders en ondersteuners aangesteld. Deze ondersteuningsstructuur richt zich op het vormgeven van de directe werkprocessen, waarvan we de extra kosten voor de jeugdhulp volgend jaar willen dekken via de RIGG (Regionale Inkooporganisatie Groninger Gemeenten). Verder zien we bij de toegang Wmo dat extra personele capaciteit noodzakelijk is om knelpunten op te lossen in 2016. Wij zien deze kosten nadrukkelijk als zorgkosten algemene voorziening, in het verlengde van de WIJ-teams. Bij de resultaatbestemming 2015 heeft de raad 600 duizend euro beschikbaar gesteld voor de aanvullende dekking van deze extra inzet WMO-consulenten. De kostenontwikkeling heeft zich verder voortgezet in het laatste halfjaar. Daarnaast hebben we nog extra kosten aan ketenpartners betaald voor inzet consulenten in 2015 die we bij de jaarrekening 2015 niet hadden voorzien. (Totaal 1,53 miljoen hogere kosten). Ten slotte verwachten we vooralsnog -op grond van de meest recente prognose die RIGG heeft afgegeven- een nadelig resultaat voor de stad Groningen van 2,1 miljoen euro. De RIGG kent vergelijkbare onzekerheden in de prognoses als onze eigen gemeente, vanwege de administratieve achterstanden bij de zorgaanbieders. We zien in de voorlopige cijfers beduidend hogere bestedingen op ZIN 18- en lagere bestedingen op PGB 18-; per saldo een fors negatief effect op de Groninger bijdrage aan de RIGG van 2,1 miljoen euro. De overige afwijkingen binnen dit deelprogramma worden veroorzaakt diverse kleinere bedragen.

05.2 Jeugd in Beweging en Ruim Baan

988

997

-9

1

06.1 Culturele infrastructuur

42.090

43.472

-1.382

1

De overschrijding binnen dit deelprogramma wordt voor een groot deel veroorzaakt door extra personele lasten. Er wordt personeel van derden ingezet voor de piekmomenten op het gebied van programmering, productie, ticketing, horeca en podiumtechniek. De toename van programmering in 2016 resulteert in een grotere inzet van personeel van derden voor de piekmomenten. De toename van deze kosten wordt  gedekt uit het programmeringsresultaat.
Daarnaast vragen de gebouwen van Oosterpoort / Stadsschouwburg vragen jaarlijks veel onderhoud. Niet planmatig onderhoud neemt de laatste jaren toe waardoor een overschrijding is ontstaan in 2016. Er moesten onder anderen extra brandveiligheidsmaatregelen worden genomen.

07.1 Fiets

2.162

2.516

-354

4

08.1 Gezinnen

3.682

5.318

-1.636

1

De hogere lasten betrefgen voornamelijk het resultaat op de grondexploitatie CiBoGa in 2016. Na overleg met de accountant is overeengekomen dat 1 miljoen resultaat op grondexploitatie CiBoGa wordt genomen. Voorgesteld wordt om het nadelig resultaat aan de reserve grondzaken te onttrekken. Daarnaast zijn er extra lasten gemaakt voor projecten. Tegenover deze lasten staan echter ook baten.

08.2 Jongerenhuisvesting

847

1.011

-164

2

08.3 Wonen en zorg

31

486

-455

2

08.5 Betaalbaarheid en beschikbaarh

200

409

-209

2

08.6 Cultuurhistorie en archeologie

1.419

1.651

-232

2

09.2 Afvalinzameling en -verwerking

29.166

30.342

-1.176

1

Hogere lasten als gevolg van meer afvalverwerking

10.2 Jeugd en veiligheid

365

413

-48

1

11.2 Communicatie met de burger

56

118

-62

2

12.1 College en Raad

7.589

11.307

-3.718

4

De hogere lasten binnen dit deelprogramma zijn het gevolg van het Individueel Keuzebudget, Concerposten en extra dotatie aan de voorziening Pensioenen wethouders.
Vanaf 1 januari 2017 wordt het Individueel Keuzebudget (IKB) ingevoerd. Hierdoor wordt de opgebouwde vakantietoeslag over de maanden juni t/m december 2016 in 2016 als loonkosten verantwoord. Dat betekent dat in 2017 niet 12 maar 19 maanden vakantietoeslag wordt uitbetaald. Hiervoor moet een voorziening worden gevormd. Dit leidt bij gemeenten tot een incidenteel tekort in 2016 omdat daar een voorziening voor getroffen moet worden. Voor Groningen leidt dit bruto tot een incidentele last van 6,4 miljoen euro in 2016. Deze kosten kunnen deels worden doorberekend in tarieven (0,4 miljoen euro) en kunnen voor de GGD in rekening gebracht worden bij de Gemeenschappelijke Regeling Publieke Gezondheid & Zorg (0,8 miljoen euro). Daarnaast is sprake van een nadeel op de concernposten van 1,5 miljoen euro. In 2016 zijn bij de opmaak van de rekening 2015 bij de concernstelposten nadelige effecten naar voren gekomen. Het structurele effect daarvan is bepaald op afgerond 1,5 miljoen euro. Voor 2016 kan dit tekort deels incidenteel gedekt worden door een voordeel op het budget mobiliteit topkader van ca 0,4 miljoen euro. Per saldo resteert voor 2016 dan nog een tekort van 1,1 miljoen euro. Dit nadeel betrekken wij bij de bezuinigingstaakstelling op de organisatie. Wij willen dit nadeel dekken door een verwacht aanbestedingsvoordeel op inleenkrachten. Verder is in 2016 is de rekenrente voor de pensioenen verder gedaald. Hoe lager de rente, hoe minder het gereserveerde kapitaal aangroeit, hoe meer kapitaal er moet worden gereserveerd om aan de toekomstige pensioenverplichtingen te kunnen voldoen. De gehanteerde pensioenleeftijd is wettelijk naar 67 jaar verhoogd. Als resultaat van deze ontwikkeling moesten wij in 2016 de voorziening Pensioenen wethouders met 1,3 miljoen euro verhogen. In de begroting was rekening gehouden met 300 duizend euro.

13.1 Algemene inkomsten en post onv

45.924

45.931

-7

1

14.1 Algemene ondersteuning

112.499

120.958

-8.459

4

Het pand van PostNL is aangekocht via de strategische Grondbank 1, voor een bedrag van 7,45 miljoen euro. Het pand is nodig zodat er in plaats van een lange tunnel, een korte tunnel onder het spoor kan worden gerealiseerd. Deze investering wordt verrekend met de bijdrage van de gemeente Groningen ad 5,5 miljoen aan het budget Spoorzone Groningen (gefinancierd  uit het budget Raamwerk Regiorail). Binnen dit project wordt de bijdrage 5,5 miljoen gefinancierd uit de besparing tussen de kosten van een lange tunnel en de korte tunnel. Hiermee is de koopsom in zijn totaliteit gedekt. Echter nog niet administratief afgewikkeld in 2016, waardoor er in 2016 hier een nadeel ontstaat van 5,5 miljoen euro. Dit wordt in 2017 ingebracht in het project Spoorzone, zodat een en ander weer glad loopt. Voor de regio zijn we penvoerder voor zowel MEE als de inloop GGZ. In de primitieve begroting is geen rekening gehouden met de baten en lasten van de regiogemeenten. Hierdoor zijn zowel de baten als de lasten 2,9 miljoen euro hoger dan begroot. (Per saldo nihil) Verder worden de hogere lasten veroorzaakt door de bedrijfsvoering (3,2 miljoen euro). In verband met de outsourcing van de ICT worden vacatures niet meer structureel ingevuld en is extra ingehuurd om de continuïteit van de dienstverlening te waarborgen. De kosten voor inhuur personeel vallen hierdoor hoger uit, bovendien zijn de inhuurkrachten duurder dan vast personeel. Verder zijn er extra lasten gemaakt als gevolg van extra dienstverlening aan afnemers. Daarnaast hebben we minder kunnen toerekenen aan werken derden, projecten en aan kostendekkende producten.

Cie BBV Kadernota rechtmatigheid: indeling begrotingsoverschrijdingen:

  1. Kostenoverschrijding die geheel of grotendeels wordt gecompenseerd door direct gerelateerde opbrengsten, bijvoorbeeld via subsidies of kostendekkende omzet;
  2. Kostenoverschrijding die wordt gecompenseerd door extra inkomsten die niet direct gerelateerd zijn. Over de aanwending van deze extra inkomsten heeft de raad nog geen besluit genomen;
  3. Kostenoverschrijding bij open einde (subsidie)regelingen. Vaak blijkt vanwege dit open karakter in het kader van het opmaken van de jaarrekening een (niet eerder geconstateerde) overschrijding;
  4. Kostenoverschrijding die past binnen het bestaande beleid, maar die ten onrechte niet tijdig is gesignaleerd;
  5. Kostenoverschrijding inzake activiteiten die niet past binnen het bestaande beleid en waarvoor men tegen beter weten in geen voorstel tot begrotingsaanpassing heeft ingediend;
  6. Kostenoverschrijding inzake activiteiten welke achteraf als onrechtmatig moet worden beschouwd omdat dit bijvoorbeeld bij nader onderzoek van de subsidieverstrekker, belastingdienst of een toezichthouder blijkt;
  7. Kostenoverschrijding op activeerbare activiteiten (investeringen) waarvan de gevolgen voornamelijk zichtbaar worden via hogere afschrijvings- en financieringslasten in het jaar zelf of pas in de volgende jaren.