Jaarverslag 2016

Renteontwikkeling 2016

In 2016 is de rente wederom gedaald. De Europese Centrale Bank verlaagde de refi-rente in maart naar nul. Het opkoopprogramma voor (staats) obligaties heeft het hele jaar invloed gehad op de lage rentestanden. Vanaf het derde kwartaal zette de groei in de meeste economieën door. Het Nederlandse Bruto Binnenlands Product (BBP) groeide in 2016 met 2,2%.

Lange rente
De volgende grafiek laat het renteverloop van de lange rente (10-jaar SWAP) voor de periode 1 januari 2013 tot en met 31 december 2016 zien.

De lange rente is in 2016 gedaald van 0,82% begin 2016 tot 0,66% ultimo 2016. Tot augustus was er sprake van een vrije val. Daarna volgde een correctie. De oorzaak voor deze correctie is een opleving van economische indicatoren zoals het consumentenvertrouwen. Deze stijgen wereldwijd waardoor de rente oploopt.  
De eurozone heeft nog steeds te maken met behoorlijk veel politieke spanningen. De schuldencrisis heeft minder invloed op de rentestanden dan voorheen. De opslagen die Gemeenten betalen boven de 10-jaars SWAP zijn in 2016 dan ook gedaald tot 0,25%. De bovengenoemde lage rentes lagen onder de aannames in de begroting.

Als gevolg van de lage rente is er op twee manieren geanticipeerd op toekomstige renterisico’s. De nieuwe lening is afgesloten met een looptijd van vijfentwintig jaar. Daardoor profiteren wij ook in de toekomst van de nu lage rente. Daarnaast is een deel van de financieringsbehoefte in de jaren 2017 tot en met 2020 in 2016 al vast vastgelegd. Inclusief de toekomstige herfinanciering van Meerstad, gaat het om een totaal van 355 miljoen euro. De afgesproken percentages liggen tussen de 1% en de 2%.

Gehanteerde rentepercentages 2016: lange rente

Rente langlopende leningen o/g

2,35%

Rente omslagpercentage

2,50%

Rente reserves en voorzieningen

1,00%

Korte rente
Het beeld van de korte rente is gebaseerd op cijfers van de 3-maands EURIBOR (interbancaire rente). In de onderstaande grafiek zijn de gegevens vanaf 1 januari 2013 tot en met 31 december 2016 verwerkt.

Evenals in voorgaande jaren is in 2016 een (limitatief) deel van de lange financieringsbehoefte gefinancierd met beschikbare korte middelen. Bij deze vorm van financiering wordt overtollig kort vermogen niet volledig aangehouden op de geldmarkt, maar ingezet ter dekking van de lange financieringsbehoefte. Dit levert rentevoordelen op. Het korte geld was veel goedkoper dan het lange geld. We hebben in 2016 in totaal 26 kasgeldleningen afgesloten, tegen een gemiddeld rentetarief van - 0,20%. En er is een nieuwe langlopende leningen afgesloten tegen een rentetarief van 1,40%.

In 2016 is er regelmatig een tijdelijk overschot naar de schatkist overgeboekt. Tot en met september slechts voor enkele dagen, in het vierde kwartaal ook voor langere periodes. Bij de betaalrekeningen van de ING en de ABN-AMRO houden wij uit praktische overwegingen een zeer beperkt tegoed aan. Hierover ontvangen wij geen rente.

Met de Bank Nederlandse Gemeenten is een overeenkomst afgesloten om over het tegoed c.q. het tekort op de bankrekeningen van de gemeente Groningen een geldmarkt-conform tarief te betalen. In 2016 was dit gemiddeld 0,01%.

Rente Omslag Percentage
Het rente omslagpercentage (ROP) is van 2010 (3,75%) tot en met 2016 (2,50%) gestaag gedaald. Voor 2017 is het ROP vastgesteld op 2,30%.