Risicobeheer
Dit onderdeel geeft een samenvatting van het risicoprofiel van de organisatie. Tevens wordt ingegaan op de gegevens die uit hoofde van de Wet Fido voor de toezichthouder nodig zijn.
Limieten financiering
Ter beperking van renterisico’s gelden voor zowel de korte als de lange geldpositie limieten. Het betreft hier wettelijke limieten en eigen limieten. De limieten zijn omschreven in het Treasurystatuut.
Limietenoverzicht (bedragen in miljoenen euro's) | 2015 | 2016 |
|---|---|---|
Limieten kort geld | ||
Kasgeldlimiet | 85 | 82 |
Korte mismatch | 139 | 114 |
Limieten lang geld | ||
Lange mismatch | 36 | 39 |
Renterisiconorm | 200 | 192 |
Vervroegde aflossing langlopende leningen | - | - |
Kasgeldlimiet
De kasgeldlimiet is een wettelijke limiet en bepaalt de maximale omvang van de externe kort-geldpositie in enig jaar. De zogenaamde netto vlottende schuld van de gemeente mag maximaal 8,5% bedragen van het begrotingstotaal van de gemeentebegroting. Daarboven moet lang geld worden aangetrokken. De kas-geldlimiet 2016 bedraagt 82 miljoen euro. Er is in 2016 geen overschrijding van de kasgeldlimiet geweest.
Modelstaat A: Kasgeldlimiet | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
Kwartaal 1 | Kwartaal 2 | Kwartaal 3 | Kwartaal 4 | |||
(1). Omvang vlottende korte schuld | 63.007 | 51.145 | 10.036 | 38.503 | ||
-opgenomen gelden < 1 jaar | 0 | 0 | 0 | 0 | ||
-schuld in rekeningcourant | 7.461 | 11.686 | 3.084 | 10.936 | ||
-gestorte gelden door derden < 1 jaar | 12.546 | 2.792 | 6.953 | 24.233 | ||
-overige geldleningen niet zijnde vaste schuld | 43.000 | 36.667 | 0 | 3.333 | ||
(2). Vlottende middelen | 4.774 | 6.729 | 4.635 | 4.346 | ||
Contante gelden in kas | 0 | 0 | - | - | ||
-tegoeden in rekeningcourant | 2.373 | 1.214 | 2.364 | 3.323 | ||
-overige uitstaande gelden < 1 jaar | 2.401 | 5.515 | 2.271 | 1.023 | ||
(3) Totaal netto vlottende schuld (1)-(2) | 58.233 | 44.416 | 5.401 | 34.157 | ||
(4) Toegestane Kasgeldlimiet | 82.000 | 82.000 | 82.000 | 82.000 | ||
(5) Ruimte onder de kasgeldlimiet | 23.767 | 37.584 | 76.599 | 47.843 | ||
Begrotingstotaal | 960.016 | 960.016 | 960.016 | 960.016 | ||
(7) Percentage regeling | 8,50% | 8,50% | 8,50% | 8,50% | ||
(4) Kasgeldlimiet (6*7) | 82.000 | 82.000 | 82.000 | 82.000 | ||
Korte Mismatch limiet
Gedurende het jaar wordt een deel van de kortlopende middelen gebruikt voor dekking van het lange financieringstekort. Dit is voordelig omdat de korte rente over het algemeen lager is dan de lange rente. Omdat deze mismatch-financiering leidt tot een vergroting van het renterisico (het risico dat bij een stijgende of hoge rente geconsolideerd moet worden) mag, rekening houdend met een ijzeren voorraad aan korte middelen, maximaal 12,5% van de netto vaste schuld (ofwel 114 miljoen euro) met kort geld worden gefinancierd. De gemiddelde benutting was 85 miljoen euro en de limiet is niet overschreden.
Renterisiconorm
De renterisiconorm is een wettelijke limiet en beperkt de vaste schuld die in enig jaar voor aflossing of renteherziening in aanmerking komt tot 20% van het begrotingstotaal. In modelstaat B wordt het renterisico op de vaste schuld berekend. Uit de berekening blijkt dat het renterisico op de vaste schuld in 2016 onder de wettelijke norm is gebleven.
Modelstaat B: Renterisiconorm en renterisico's vaste schuld 2016-2019 | Bedragen x 1.000,- | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|
2016 | 2017 | 2018 | 2019 | |||
1. Renteherziening | 5.455 | 0 | 7.756 | 820 | ||
2. Aflossingen | 29.114 | 63.224 | 35.000 | 50.000 | ||
3. Renterisico | 34.569 | 63.224 | 42.756 | 50.820 | ||
4. Renterisiconorm | 192.003 | 192.003 | 192.003 | 192.003 | ||
5. Ruimte onder renterisiconorm | 157.434 | 128.779 | 149.247 | 141.183 | ||
4a. Het bij ministriële regeling vastgestelde percentage | 20% | 20% | 20% | 20% | ||
4b. Begrotingstotaal jaar 2016 | 960.016 | 960.016 | 960.016 | 960.016 | ||
4. Renterisiconorm (4a x 4b) | 192.003 | 192.003 | 192.003 | 192.003 | ||
Lange mismatch-limiet
Van de korte vermogensbehoefte mag een bedrag tot maximaal 5% van de netto opgenomen vaste schuld met langlopende leningen worden gefinancierd. In 2016 is hier geen gebruik van gemaakt.
Vervroegde aflossing langlopende leningen
In 1996 is in het kader van herfinanciering bij ABN-AMRO een langlopende lening aangegaan, die in 2016 bij Royal Bank of Scotland (RBS) als geldgever in de boeken stond. RBS heeft voor afkoop van deze lening een transactievoorstel gedaan, waardoor tot het einde van de looptijd in maart 2021 een besparing kon worden gerealiseerd. Deze lening is in 2016 vervroegd afgelost.
Kredietrisico’s op verstrekte gelden
Onderstaand onderdeel geeft de kredietrisico’s op verstrekte gelden weer. Het betreft verstrekte leningen als uitgezet kasgeld en overige creditposities bij financiële instellingen. Hierbij zijn de uitgezette bedragen per risicogroep aangegeven.
Kredietrisico op verstrekte gelden | Bedragen x 1.000,- | ||
|---|---|---|---|
Risicogroep | Restantschuld | % | |
Gemeenten/ Provincies | |||
Gemeentelijke Grondexploitatie | 203.000 | 55,3% | |
Overheidsbanken | - | - | |
Woningcorporaties met garantie WSW | 120.087 | 32,7% | |
Semie overheidsinstellingen | - | - | |
Financiële instellingen (AA en hoger) | 1.498 | 0,4% | |
Overige toegestane instellingen volgens Treasury statuut | 42.707 | 11,6% | |
Niet toegestane instellingen volgens Treasury statuut | - | - | |
Totaal | 367.292 | 100,0% | |
In 2016 zijn de investeringen in (grond voor) bovenwijkse voorzieningen in Meerstad over geheveld naar de gemeente Groningen. Als gevolg van dit besluit is er 72 miljoen euro op de verstrekte lening in mindering gebracht. Van de restant schuld is 160 miljoen euro voor een lange periode rentevast gemaakt. Ultimo 2016 werden er vrijwel geen tegoeden aangehouden bij financiële instellingen.