Duurzaamheid in het reguliere beleid

We hebben beschreven wat we verstaan onder een duurzame stad. In 2016 wilden we deze aanpak concreet maken en vertalen naar duurzaamheidsdoelen en verantwoordelijkheden.

Algemeen
In 2016 is er een programmaleider duurzaamheid aangesteld om meer verbindingen tussen de beleidsterreinen op het gebied van duurzaamheid te kunnen leggen. De programmaleider duurzaamheid en leefomgeving fungeert als aanspreekpunt, verbindt en stemt de realisatie van de interne duurzaamheidsambities af. In 2016 is een quick scan uitgevoerd die laat zien aan welke duurzaamheidsinitiatieven we op dit moment werken en wat er (nog meer) nodig is om van Groningen een duurzame stad te maken. Conclusie uit deze quick scan is dat we vanuit meerdere beleidsterreinen al veel doen om van Groningen een duurzame stad te maken, maar dat duurzaamheid niet vanzelfsprekend in onzer organisatie is geborgd. Duurzaamheid is een breed en omvangrijk begrip. Het vraagt tijd en aandacht om het voor iedereen concreet te maken. In 2017 vervolgen we de quick scan met een concernbrede aanpak om duurzaamheid meer onderdeel van onze manier van werken te maken.

Per programma
Duurzaamheid krijgt zijn beslag in diverse sectoren van het gemeentelijke beleid en komt terug in meerdere programma’s van de begroting. Hieronder geven we daarvan een samenvatting.
Dit overzicht is gebaseerd op teksten die elders in de jaarrekening aan bod komen en geeft zodoende een doorsnede van duurzaamheid in de organisatie. Het overzicht is echter niet volledig en eenduidig.
Daarom hebben we de begroting van 2017 op een andere manier aangepakt en hebben we per programma indicatoren opgesteld voor duurzaamheid. Die indicatoren presenteren we in de jaarrekening van 2018. Daardoor krijgen we een eenduidiger en completer beeld van duurzaamheid in de organisatie.

Afval

• Verbeteren voorzieningen (gescheiden) afvalinzameling; waaronder uitbreiding openbare brengpunten;
• Pilot 100/100/100; proef onder groep bewoners met vergaande afvalpreventie/-scheiding;
• Start meerjarige publiekscampagne afvalpreventie en –scheiding;
• Ondersteuning educatieve acties op scholen;
• Ondersteunen en faciliteren burgerparticipatie (Lentekriebels, wijk-milieustraten, zwerfafvalteams);
• Pilot gescheiden inzameling gft in hoogbouw;
• Pilot gescheiden inzameling petflessen bij scholen en sportverenigingen;
• Onderzoek naar mogelijkheid om gebruik van wasbare luiers te stimuleren.
  

Voedsel
In 2016 is de Fair-trade-campagne uitgebreid naar de drie noordelijke provincies met veel aandacht voor noordelijke samenwerking en ook naar andere sectoren (fair fashion, fair food). De subsidietoezegging voor het Interregproject Reframe is een belangrijke impuls voor de ontwikkeling van het Suikerterrein als ‘Foodhub’.  Belangstelling van de stadjers voor duurzaam voedsel neemt onverminderd toe, blijkt uit de vele voedselinitiatieven tijdens Lets Gro. Het project Eetbare Stad (moestuinieren) toont een constant aantal deelnemers Gezondheid is een belangrijke pijler voor Healthy Ageing.

Groen en ecologie
We hebben het ecologisch beheer van een deel van de Stedelijke ecologische structuur (SES) voortgezet. Eerdere bezuinigingen op het ecologisch bermbeheer, die in het verleden leidden tot afname van ecologische kwaliteit, hebben we in 2016 teruggedraaid.
De resultaten van 10 jaar ecologisch beheer en stedelijk doelsoortenbeleid hebben we gepresenteerd in een goed bezochte tentoonstelling.
We hebben in 2016 twee knelpunten in de SES (Eemsgolaan en Sontbrug) opgelost.
We hebben in samenwerking met bewoners, bedrijven en organisaties gewerkt aan projecten als de stadsimker, nestkasten voor gierzwaluwen en opstarten bloemenlint.

Water
Aanleg ecologische oevers waardoor betere waterkwaliteit, meer biodiversiteit en grotere waterbuffer ontstaat;
Het afkoppelen (gescheiden afvoer) van regenwater en vuilwater is uitgebreid, waardoor:

• Minder overstorten van riolering > minder vervuiling open water;
• Zuiveringscapaciteit minder wordt belast;
• Het oppervlaktewatersysteem wordt gevoed met schoon regenwater.
• Met behulp van waterstructuurplannen de waterstructuur in de stad versterken waarbij het uitgangspunt is dat schoon regenwater in de stad benut kan worden voor verversen en doorspoelen van het stedelijk watersysteem, er zoveel mogelijk robuuste structuren worden gemaakt door het verbinden van waterpartijen onderling en waarbij zoveel mogelijk wordt aangesloten bij natuurlijke processen;
• Het zoeken, ontwikkelen en toepassen van innovatieve technieken om afvalwater te behandelen en in te zamelen vanuit het idee dat afvalwater veel nuttige grondstoffen en energie bevat;
• Door monitoren van zowel de chemische als ecologische waterkwaliteit in de stad bepalen waar maatregelen nodig zijn om de waterkwaliteit te verbeteren en toetsten wat het effect is van maatregelen;
• Ontmoedigen van het verharden van particuliere tuinen door ondersteunen van het programma Steenbreek in Groningen;
• Stimuleren van regenwaterbenutting door regentonnenactie en deelname aan regenwatertafel van Noorden Duurzaam.

Bodem
Uitvoeren programma bodem en ondergrond 2015-2020.
Naast het uitvoeren van de wettelijke taken hebben we binnen het thema ‘bodem en voedsel’ het belang van een gezonde bodem uitgedragen. Tevens was 2016 het jaar van de boon waar we bij verschillende sessies aandacht aan hebben besteed.
Het gebruik van duurzame energie in de bodem is op verschillende fronten gepromoot en tevens zorgen we voor ordening in de ondergrond als dit nodig is.
De doorlopende activiteiten leveren een continue bijdrage aan duurzaam bodembeheer.

Luchtkwaliteit
In Groningen wordt (ruimschoots) voldaan aan de wettelijke luchtkwaliteitsnormen.
Iedere vijf jaar wordt de luchtkwaliteit gemeten. In 2016 is er opdracht gegeven voor een luchtkwaliteitsverslag met als doel de raad en de Stadjers op een objectieve manier te informeren over de luchtkwaliteit in de stad. Om dit doel te bereiken, zullen twee producten worden opgesteld:

• Een digitale kaart waarop de luchtkwaliteit per straat wordt weergegeven op basis van de GES-scores (en op basis van de concentraties van NO₂);
• Een beknopt verslag met een toelichting op de luchtkwaliteitskaart en de betekenis hiervan uit oogpunt van gezondheid.

De resultaten hiervan komen in 2017 beschikbaar.

Geluid
De uitvoering van het 'Actieplan wegverkeerslawaai 2013-2018’ ligt goed op koers. Een tussentijdse evaluatie is in maart 2016 aan de raad gestuurd.
In 2016 is opdracht verstrekt voor het opstellen van nieuwe geluidkaarten op basis van de situatie in 2016 en een actieplan wegverkeerslawaai 2018 – 2023. Bedoeld om omgevingslawaai te voorkomen en/of te beperken. De resultaten hiervan zijn in 2017 gereed.

Wonen

• In 2016 zijn er met de corporaties prestatieafspraken gemaakt over het behalen van energiebesparende maatregelen. De verduurzaming van de sociale woningbouw is in 2016 achtergebleven. De komende jaren gaan we hier extra op in zetten;
• Het Energieloket Groningen woont SLIM is doorontwikkeld naar een loket met een levering van een besparingsaanbod;
• In 2016 is het actieplan 'Groningen aardgasloos in 2035' vastgesteld.

Verkeer

De fiets draagt bij aan een duurzaam gebruik van onze stad.
In 2016 zijn meerdere fiestsroutesPlus en ontbrekende schakels in het fietsennetwerk gerealiseerd.

We willen dat Stadjers nog meer gaan fietsen. Naast diverse evenementen, zoals de Eneco Tour en het Nationaal Fietscongres, hebben we het afgelopen jaar vier gedragscampagnes gehouden die de bekendheid van Groningen Fietsstad verder heeft vergroot.
Duurzaamheid is een uitgangspunt in het project Westelijke Ringweg. De westelijke ringweg wordt via de methode DuurzaamGWW opgepakt.

Duurzaamheid in de eigen organisatie

Wagenpark:

We passen het eigen gemeentelijk wagenpark aan en verschuiven naar elektrisch rijden of waterstofgas.

• Geen diesel meer maar GTL;
• Kleine zuinige voertuigen indien echt noodzaak;
• Voorkeur elektrisch, mits kosten haalbaar is en kilometer inzet;
• Proef met elektrisch waterstof begin 2017 met vrachtwagen, machine en dienstauto.

Inkoop:

• In 2016 is het manifest Maatschappelijk Verantwoord Inkopen ondertekend. Met de ondertekening van het manifest onderstrepen we het belang van een duurzame inkoop;
• Binnen alle domeinen (Sociaal, Fysiek en SSC) wordt duurzaamheid vertaald in eisen aan de leverancier bij het inschrijven op aanbestedingen;
• De samenwerking tussen inkoop en beleid hebben we het afgelopen jaar versterkt.