4.1.2 Individuele voorzieningen (WMO)
In de huidige Wmo (Wet maatschappelijke ondersteuning) heeft de gemeente een wettelijke opdracht om bepaalde voorzieningen te treffen ter bevordering van de maatschappelijke participatie van haar inwoners. Voorzieningen zoals ondersteuning, huishoudelijke hulp, een rolstoel, taxivervoer en woningaanpassingen vallen daaronder.
We creëren door adequate communicatie naar- en samenwerking met burgers, zorgorganisaties, zorgmedewerkers, ambtenaren en bedrijfsleven en bewustwording van de veranderende rol van de overheid. In toenemende mate zal de Groningse samenleving zorgzaamheid en betrokkenheid voor elkaar moeten oppakken en oplossingen in de eigen omgeving moeten vinden. Er is een (financiële) noodzaak om te komen tot zelfredzaamheid en samenredzaamheid.
In de (nieuwe) Wmo 2015 worden geen voorzieningen meer expliciet benoemd. Gesproken wordt nu van (noodzakelijke) ondersteuning van de zelfredzaamheid en de participatie van personen met een beperking, chronisch psychisch en psychosociale problemen om zo lang mogelijk in de eigen omgeving te kunnen blijven wonen. Dit kan in de vorm van algemene en/of individuele voorzieningen. Is een voorziening individueel van aard, dan wordt gesproken van een maatwerkvoorziening. Er wordt bekeken wat redelijkerwijs verwacht mag worden van de cliënt en zijn sociaal netwerk. Vervolgens zal waar nodig de gemeente in aanvulling hierop hem in staat stellen gebruik te maken van een algemene voorziening of – als dat niet volstaat – een maatwerkvoorziening waarmee een passende bijdrage wordt geleverd aan zijn mogelijkheden om deel te nemen aan het maatschappelijk verkeer en zelfstandig te functioneren in de maatschappij.
De afgelopen jaren zijn in de wijken tal van (algemene) basisvoorzieningen georganiseerd, zoals klussendiensten, maaltijdvoorzieningen en vrijwillige vervoersvoorzieningen.
Wat wilden we bereiken in 2016?
De gemeente staat een nieuwe benadering van huishoudelijke hulp en ondersteuning voor ogen. Deze benadering is gebaseerd op de (nieuwe) Wmo 2015 en moet ervoor zorgen dat de uitgaven voor huishoudelijke hulp en ondersteuning in 2016 en daarna binnen het beschikbare budget blijven. Vanaf 2016 worden de lichte vormen van huishoudelijke hulp als algemene voorziening aangemerkt. In principe dragen inwoners de kosten van een algemene voorziening zelf. Inwoners kunnen in aanmerking komen voor een financiële tegemoetkoming van de gemeente. Hiervoor is de Regeling Tegemoetkoming Huishoudelijke Hulp 2016 van kracht. De hoogte van de tegemoetkoming is afhankelijk van de hoogte van het inkomen. De tegemoetkoming dekt niet alle kosten van de algemene voorziening. Voor inwoners resteert een tariefbijdrage in de kosten. Voor inwoners die meer ondersteuning nodig hebben blijft huishoudelijke hulp als maatwerkvoorziening mogelijk.
De inzet voor 2016 is gericht op het zetten van stappen om in 2017, met in ieder geval de gemeenten in de provincie Groningen, te komen tot een vergaande integratie van het doelgroepenvervoer (leerlingen- en het Wmo-vervoer) en het openbaar vervoer.
Wat hebben we hiervoor gedaan in 2016?
Per 2016 is de maatwerkvoorziening HH1 gewijzigd in een algemene voorziening. Deze is bedoeld voor mensen met een beperking die niet of onvoldoende in staat zijn om zelf of met hun huisgenoten hun huishouden te doen, maar die wel zelf hulp kunnen regelen. Mensen die hiervoor in aanmerking kwamen konden deze voorziening tegen een gereduceerd tarief afnemen bij aanbieders waarmee de gemeente een overeenkomst heeft afgesloten. Mensen met een laag inkomen konden een korting krijgen op dit tarief. Alle mensen die tot en met 31-12-15 de maatwerkvoorziening HH1 ontvingen kwamen in ieder geval in aanmerking voor de algemene voorziening huishoudelijke hulp.
Medio 2016 heeft de raad besloten de opzet voor 2016 te handhaven en voort te zetten in 2017.
De maatwerkvoorziening HH2 is bedoeld voor mensen zonder regie of mensen die veel ondersteuning nodig hebben. Dit product is per 2016 gecombineerd met de voormalige lichte AWBZ-begeleiding tot het product lichte individuele ondersteuning.
Daarnaast heeft de gemeente in 2016 woon- en vervoersvoorzieningen verstrekt.
In 2016 is de aanbesteding van het Wmo-vervoer, vervoer naar de sociale werkvoorziening en het leerlingenvervoer voorbereid samen met alle Groningse en Drentse gemeenten en de provincies Groningen en Drenthe. Dit heeft geresulteerd in een programma van eisen publiek vervoer dat door al deze partijen is vastgesteld. Het programma van eisen beidt vervoerder meer mogelijkheden om vervoersstromen te bundelen en samen te werken. Dit zorgt voor een optimale bezetting van de voertuigen. Het programma van eisen wordt begin 2017 verder uitgewerkt in een bestek. Na besluitvorming over dit bestek volgt de daadwerkelijke aanbesteding.
Conclusie
Met de verstrekking van huishoudelijke hulp en vervoer- en woonvoorzieningen heeft de gemeente uitvoering gegeven aan haar wettelijke taken op grond van de Wmo. Daarbij is in 2016 met de invoering van de algemene voorziening huishoudelijke hulp gevolg gegeven aan het beleidskader voor de vernieuwing van het sociaal domein. Tot slot zijn belangrijke stappen gezet op weg naar een efficiënte opzet van de vervoersvoorzieningen.